اشنایی با گوا

[Nicol]

گوا (کونکانی: गोंय مراتی:गोवा پرتغالی: Goa) نام شهری بندری و ایالتی در حاشیه جنوب غربی هندوستان است. گوا شامل بندر گوا و شهر گوای کهنه یا شهر قدیمی گوا در فاصله حدودا ۴۰ کیلومتری آن می‌باشد.

طبیعت گوا با تپه‌های به شدت سبز در کنار رودهای فراخ با كشتزارهای برنج ، نخل‌های فراوان و سایر درختان گرمسیری جلوه بسیار زیبایی دارد. وسيع‌ترين سواحل و مراكز تفريحی ساحلی هند در گوا قرار دارد و این شهر سالانه از صدها هزار گردشگر داخلی و خارجی پذیرایی می‌کند. سواحل گوا، بی‌پايان بوده و آفتابی درخشان و فوق‌العاده زيبا دارند. ۴۵۱ سال حكومت پرتغال بر این منطقه، باعث شده كه تمام شهرها و حتی روستاهای گوا فرهنگی خاص داشته باشند.

نام گوا احتمالا تلفظ پرتغالی یک واژه سانسکریت است که در «حماسه ماهابهاراتا» هم آمده. «گوپاراشترا» یا «گوواراشترا» به‌معنی مردم گاوبان

تاریخ

قدمت شهر گوا را به قرن سوم پیش از میلاد نسبت می‌دهند زمانی که به عنوان بخشی از امپراتوری مایریان شکل گرفت. و از آن پس تحت حکومت های محلی یا خاندان های مهم هند بود. در سال ۱۳۱۲ گوا تحت حکومت دهلی یا سلطنت دهلی قرار گرفت.

در سال ۱۴۹۸ واسکو دو گاما دریانورد پرتغالی توانست دماغه امید نیک قاره آفریقا را دور بزند و به هندوستان برسد. به این ترتیب دسترسی پرتغال و سایر اروپائیان به هندوستان و جزایر و بنادر اقیانوس هند آسان شد. در روز ۲۵ نوامبر ۱۵۱۰ میلادی آلفونس دوآلبوکرک دریانورد و ماجراجوی پرتغالی بندر گوا را تصرف کرد. او با یک ناوگان جنگی بنادر استراتژیک زیادی در اقیانوس هند از جزیره هرمز در خلیج فارس تا مالاکا را تصرف کرد. امپراتوری پرتغال شدیدا علاقه مند به گسترش قلمرو خود و تجارت ادویه بود. فتح شهر و بندر گوا برای تجارت پرتغال میان شبه جزیره عربستان و آسیای جنوب شرقی امری حیاتی بود. بندر گوا پس از مدتی به مرکز امپراتوری استعماری پرتغال در جزایر هند شرقی و اقیانوس هند تبدیل شد و از پايگاه گوا بود كه پرتغالی ها به ساير نقاط آسيا از جمله خلیج فارس دست اندازی كردند. اروپا به ویژه انگلستان منافع مادی خود در هند را زمانی دريافتند كه پرتغاليان به هند راه يافتند و در منطقه گوا مستقر شدند.

هرچند پرتغالی ها مستعمرات و تصرفات خود را به تدریج ازدست دادند اما بندر گوا تا سال ۱۹۶۱ در تصرف آنان باقی ماند و حتی در آن زمان نیز سالازار دیکتاتور پرتغال حاضر به تحویل بندر گوا به کشور مستقل هند نبود. سرانجام جواهر لعل نهرو توانست با توسل به زور اما بدون خون ریزی بندر گوا را باز پس بگیرد. ارتش هند روز ۱۷ دسامبر سال ۱۹۶۱ بالاخره پس از چهار قرن و نیم، گوا و دو منطقه ديگر اين كشور را از دست پرتغالی ها خارج ساخت و به استعمار اين كشور كوچك اروپايی به عنوان آخرین بازمانده استعمار در شبه قاره هند پايان داد.

جغرافیا

ایالت گوا در ساحل غربی هند در منطقه کونکان واقع است که از شمال به ایالت ماهاراشتارا، از شرق و جنوب به ایالت کارانتاکا و از غرب به دریای عرب محصور است. گوا با مساحت ۳،۷۰۲ کیلومتر مربع کوچکترین ایالت هند است و از نظر جمعیت با ۱،۴۰۰،۰۰۰ نفر این ایالت رتبه چهارم را در کم بودن جمعیت در هند داراست. مركز ايالت گوا شهر پانجیم است كه از زمان پرتغالی‌ها به جا مانده و هنوز ساختمان‌ها و كليساهای بزرگی از آن زمان در اين شهر به چشم می‌خورند.

بندر گوا در اغلب سال هوایی گرم و شرجی دارد. که برای استفاده از دریا مناسب است. در ماه می گرمترین هوا را داراست که افزون بر ۳۵ درجه سانتی گراد می‌شود. فصل بارانهای موسمی یا مانسون از ماه جون تا سپتامبر را در بر می‌گیرد اما اوج بارندگی ها مربوط به جولای و آگوست می‌باشد. گوا یک فصل سرما کوتاه مدت از اواسط دسامبر تا اواخر فوریه دارد که در شبها درجه حرارت حدود ۲۰ درجه سانتی گراد است.

 

[Nicol]

گردشگری

بندر گوا منطقه فوق العاده زیبایی است که سواحل شنی وسيع، زیبا، آرام و لذت بخشی دارد. طبیعت به شدت سبز، نخل‌های زیبا ترين سواحل و مراكز تفريحی ساحلی و امکانات مطلوب گردشگری با هزینه نسبتا کم از مهمترین عوامل جذب گردشکران به این منطقه است.

افزون بر محیط طبیعی کلیسای بوم ژیزوس همراه با مومیایی زاویر مقدس در منطقه گوای کهنه شهرت و جذابیت ویژه‌ای دارد. کار ساخت این کلیسا از سال ۱۵۹۴ میلادی آغاز شده ودر سال ۱۶۰۵ به پایان رسیده است. کل مخارج احداث کلیسا را یک مرد پرتغالی اهدا کرده است.

پیکر مومیایی شده زاوير مقدس در تابوتی شیشه‌ای و بر روی یک طاق بلند و در پشت حصار شیشه‌ای قابل رویت است. پوست سیاه خشکیده که به روی جمجمه کشیده شده، با چشمهای بسته از فاصله نچندان دور قابل تشخیص است. بیش از ۴۵۵ سال است که پیکر این مُبلغ اسپانیایی کیش مسیحیت در گوای کهنه است. مردم محلی معتقدند که جسد او مومیایی نیست و به‌طور طبیعی همین‌طور حفظ شده است. هر ده سال یکبار جسد را از طاق بیرون می‌آورند تا بازدیدکنندگان کلیسا یتوانند او را از نزدیک ببینند. فرانسیس زاوير مقدس، نخستین مبلغ مسیحیت در گوا بود که سال ۱۵۴۲ وارد گوا شد و ۱۰ سال در اینجا ماند و طی این ۱۰ سال به ژاپن، مالزی، اندونزی و سری لانکا هم سفر کرد. در راه رسیدن به چین، بیمار شد و در روز سوم دسامبر ۱۵۵۲ در یک جزیره درگذشت. او آن زمان ۴۶ سال داشت. پس از مرگ جسدش را در چین به خاک سپردند، ولی او قبل از مرگ وصیت کرده بود در هر کجای دنیا که بمیرد باید پیکرش را به گوا بیاورند. گفته می‌شود به خاطر همین وصیت چهار ماه پس از مرگ زاویر، گور او را گشودند و جسد را دست نخورده یافتند، یعنی جسد بطور معجزه‌آسایی نگندیده بود. پیکر او را از چین به گوا آوردند و اکنون در این کلیسا آرمیده است.

افزون بر آن تندیس گاندی در گوا، کلیسای سنت فرانسیس، کلیسای جامع گوا، سنت آگوستین بازار مارگو، کلیسای مارگو، کلیسای سنت آندرو، معبد ماهاسیا، کلیسای پتناجیم، بازار ماپوسا و بازار آنجونا از مراکز دیدنی منطقه گوا به شمار می‌روند.

فرهنگ

سلطه دیرپای پرتغال بر این سرزمین بی‌اثر نبوده و همین حالا هم بیشتر سالمندان گوا زبان پرتغالی را بلدند. زبان محلی مردم گوا، موسوم به کونکنی هم سرشار از واژه‌های پرتغالی است. نسل جوان اما بیشتر به زبان انگلیسی رو آورده و کمتر پرتغالی بلدند. در صد افراد مسلط به زبان انگلیسی و پیروان مسیحیت به نحو مشهودی بیش از سایر مناطق هند است و از نگاه نخست می‌توان بی‌درنگ تشخیص داد که گوا با دیگر مناطق هند متفاوت است و بیش از سایر مناطق رنگ و بوی اروپایی دارد. نفوذ فرهنگ اروپایی در شبه قاره از این منطقه شروع شد و ساختمان‌ها و لباس مردم تشابه زیادی با شهر و روستاهای پرتغال دارد.

شلوغ‌ترین دیسکوهای موجود در هند را می‌توان در گوا یافت. غذاهای گوا بسیار معروف است و مخلوطی است از غذاهای پرتغالی، جنوب هند و عربی. اما به سبب حضور همیشگی گردشگران غذاهای متنوعی در همه جای شهر در دسترس است. گوا یکی از معدود مکان‌های هند است که اغلب رستوران‌های آن هم گوشت گاو و هم گوشت خوک را سرو می‌کنند.