نكات مهم
پاسخ منفي نمي تواند دليل عدم وجود آلودگي باشد و بر اساس زمان آلودگي ممكن است فرد آزمايش شده در دوره پنجره اي باشد
پاسخ مثبت نمي تواند مرحله بيماري را مشخص كند و تنها نشان دهنده آلودگي است ، علائم بيماري و يا بررسي ميزان سلولهاي لنفوسيت كمكي در خون و يا اندازه گيري ميزان ويروس ، مرحله بيماري را مشخص مي نمايد .
تشخيص بيماري ايدز
تستهاي آزمايشگاهي درمراحل تشخيص ودرمان بيماري ايدز اهميت فراواني دارند ونقش آزمايشگاه به عنوان مطمئن ترين مرجع براي تشخيص قطعي بيماري بسيارپراهميت است. درسالهاي پيش از توليد انبوه روشهاي آزمايشگاهي اين بيماري تنها براساس علائم كلينيكي تشخيص داده مي شد تااينكه در سال ۱۹۸۵ روشELISA براي تست روتين مورد استفاده قرارگرفت .
بطوركلي روشهاي آزمايشگاهي به دودسته تقسيم مي شوند دسته اول روشهاي مستقيم هستند مانند كشت كه تست قطعي تشخيصي است اما به دليل وقت گيربودن وخطراستفاده ازآن درآزمايشگاه ، عملاً مورد استفاده قرارنمي گيرد.دسته دوم روشهاي سرولوژيك هستند كه كاربرد بيشتري دارند. دراين روشهاAgو ياab را درسرم يا پلاسماي آلوده تشخيص مي دهيم
درتشخيص هدف نهايي پروتئينهاي ويروسي هستند كه درسردسته زيرجاي مي گيرند.
۱) گليكوپروتئينهاي خارجي پوشش مثل gp۱۶۰, gp۴۱,gp۱۲۰
۲) پلي مراز پروتئينها مثل e۱p۳۱,rt p۷۶
۳) پروتئينهايي مثل (gag) p۲۴
علائم آزمايشگاهي ابتلا به بيماري hiv ۶-۸ هفته پس از تماس باويروس همزمان با توليد p۲۴ درخون آغازمي شود كه اين پروتئين را ميتوان با روش ELISA بطوراختصاصي شناسايي كرده سپس با Western blott تاييد كرد.
اولين روش سرولوژيك شناسايي پاد تن روش ELISA است كه gag,gp۱۶۰,gp۱۲۰ را تشخيص مي دهد اين تست نياز به تائيد دارد اما از حساسيت ۵/۹۹ % واختصاصيت ۸/۹۹% برخورداراست همچنين بايد به مساله تداخلگرهايي مثل واكسن آنفولانزا، Ab ضد ميتوكندري وبدخيميها كه توليد مثبت كاذب مي كنند توجه شود. اگرتست منفي شد چند ماه بعد تكرارمي شود. تفسيرنتايج western Blott با ELISA به اين صورت است كه اگرتست ELISA اوليه منفي شد حضورAb ضدHIV نفي ميشود اما اگرمثبت شد بايد تكرارشود درصورتيكه ELISA دوم منفي شد نيز حضورAb نفي مي شود اما اگرELISA مثبت شد western blott انجام مي شود كه اگرمثبت شد حضور Ab ضدHIV ثابت مي شود اما اگرمنفي شد بايد مساله window period درنظرگرفته شود.
روش بعدي Radio Immuno Assay است كه تست تائيدي جايگزين western blott است وبا gp۱۲۰ وgp۱۶۰ واكنش مي دهد. هدف ازتست تشخيص مقاديركم Ab وپيگيري افراد مبهم است اما اين روش نياز به نگهداري كشت سلولي وحمل ونقل مواد نشانگرومهارت تكنيكي دارد بنابراين استفاده ازآن محدود است.
روشهايي نيز وجوددارند كه ساده وسريع هستند مثل p۲۴ capture assay كه درطبقه بندي افراد آلوده وقدرت تاثيردارو اهميت دارند وهدف ازآن تشخيص آنتي ژن p۲۴ است كه اين تست چند هفته قبل از seroconversion مثبت مي شود.
روشهاي جديدي نيز براي شناسايي پروتئينهاي اختصاصي ويروس ويا شناسايي مستقيم اسيد نوكلئيك وجوددارد مانند روشهاي PCR كه اخيراً بسيارمورد توجه قرارگرفته و ويژگي وحساسيت بالايي دارند وانتظارمي رود درآينده گسترش بيشتري پيدا كنند
منبع كل اين مطلب : سایت پزشکان بدون مرز