تابش اجسام
در چه شرایطی می‌توانیم یك جسم را ببینیم؟ آیا در تاریكی محض باز قادر خواهیم بود اشیاء را ببینیم؟
شاید اجسام گداخته را دیده باشید كه چگونه از خود نور ساطع می‌كنند مثل سنگ گداخته شده داخل یك تنور نانوایی سنگكی یا آهن گداخته‌ای كه آهنگر از كوره در می‌آورد.
در موارد بالا می‌بینید كه جسم گداخته شده در تاریكی محض و بدون حضور نور خارجی دیده می‌شود، چرا كه از خود نور ساطع می‌كند، بعضی اوقات نور ساطع شده از جسم گداخته مثل رشته (فیلامان) داخل لامپ آنقدر زیاد است كه برای دیدن مابقی اشیاء از نور آن استفاده می‌كنیم.
آیا تنها راه دیدن یك جسم (بدون حضور نور خارجی)، گداخته كردن (بالا بردن دمای) آن می‌باشد؟
به عبارتی آیا برای دیدن دوست خود كه در تاریكی در كنار شما قرار دارد باید او را داغ كنید؟
[h=2]جواب:
همان طور كه در عكس‌های زیر می‌بینید نیازی به این كار نیست! چون با دوربین‌های مادون قرمز می‌توانیم اجسام اطراف خود را در تاریكی تشخیص دهیم، حتی می‌توانیم یك موجود زنده را از موجود غیر زنده تمیز دهیم و یا اگر پا را فراتر بگذاریم بر همین اساس به وجود تومور سرطانی در بدن یك بیمار پی ببریم.
با توجّه به مطالب بالا و آزمایش‌های انجام گرفته می‌توان گفت كه هر جسمی در هر دمایی از خود امواج الكترومغناطیسی ساطع می‌كند. در دمای اتاق هم اجسام امواج مادون قرمز ساطع می‌كنند كه برای چشم ما قابل دیدن نیست ولی با چشم مسلح به حسگرهای مادون قرمز (دوربین مادون قرمز) قابل تشخیص خواهند بود. اگر دمای جسم را كمی افزایش دهیم باز هم جسم در تاریكی دیده نمی‌شود ولی گرمای آن حس می‌شود. در دماهای بالاتر جسم مورد نظر برای چشم ما قابل رویت می‌شود چرا كه در آن دما نور مرئی از خود ساطع می‌كند. وقتی دمای جسمی به تدریج در حال افزایش باشد اول نور قرمز و در آخر نور آبی از خود ساطع می‌كند و در نهایت جسم به تیرگی می‌گراید.
[h=2]تابش گرمایی:
از سطح هر جسم به خاطر دمایی كه دارد امواج الكترومغناطیس ساطع می‌شود كه به آن تابش گرمایی می‌گویند. امواج ساطع شده تمام طول موج‌ها از فروسرخ تا مرئی و فرابنفش را دارا می‌باشد بنابراین طیف تابش شده یك طیف پیوسته است.
همان طور كه در شكل‌های زیر می‌بینید به تدریج كه دمای جسم (رشته لامپ) بالا می‌رود رنگ رشته تغییر می‌كند. مطابق طیف موجود در هر شكل، افزایش دما باعث می‌شود تا شدت طول موج كوچكتر، بیشتر شود. به همین خاطر است كه افزایش دمای تدریجی یك جسم باعث می‌شود كه جسم برایمان نمایان شده و نور آن از قرمز (طول موج بزرگ) به آبی (طول موج كوچك) بگراید.
مرکز یادگیری سایت تبیان -
در چه شرایطی می‌توانیم یك جسم را ببینیم؟ آیا در تاریكی محض باز قادر خواهیم بود اشیاء را ببینیم؟
شاید اجسام گداخته را دیده باشید كه چگونه از خود نور ساطع می‌كنند مثل سنگ گداخته شده داخل یك تنور نانوایی سنگكی یا آهن گداخته‌ای كه آهنگر از كوره در می‌آورد.
در موارد بالا می‌بینید كه جسم گداخته شده در تاریكی محض و بدون حضور نور خارجی دیده می‌شود، چرا كه از خود نور ساطع می‌كند، بعضی اوقات نور ساطع شده از جسم گداخته مثل رشته (فیلامان) داخل لامپ آنقدر زیاد است كه برای دیدن مابقی اشیاء از نور آن استفاده می‌كنیم.
به عبارتی آیا برای دیدن دوست خود كه در تاریكی در كنار شما قرار دارد باید او را داغ كنید؟
[h=2]جواب:
همان طور كه در عكس‌های زیر می‌بینید نیازی به این كار نیست! چون با دوربین‌های مادون قرمز می‌توانیم اجسام اطراف خود را در تاریكی تشخیص دهیم، حتی می‌توانیم یك موجود زنده را از موجود غیر زنده تمیز دهیم و یا اگر پا را فراتر بگذاریم بر همین اساس به وجود تومور سرطانی در بدن یك بیمار پی ببریم.
با توجّه به مطالب بالا و آزمایش‌های انجام گرفته می‌توان گفت كه هر جسمی در هر دمایی از خود امواج الكترومغناطیسی ساطع می‌كند. در دمای اتاق هم اجسام امواج مادون قرمز ساطع می‌كنند كه برای چشم ما قابل دیدن نیست ولی با چشم مسلح به حسگرهای مادون قرمز (دوربین مادون قرمز) قابل تشخیص خواهند بود. اگر دمای جسم را كمی افزایش دهیم باز هم جسم در تاریكی دیده نمی‌شود ولی گرمای آن حس می‌شود. در دماهای بالاتر جسم مورد نظر برای چشم ما قابل رویت می‌شود چرا كه در آن دما نور مرئی از خود ساطع می‌كند. وقتی دمای جسمی به تدریج در حال افزایش باشد اول نور قرمز و در آخر نور آبی از خود ساطع می‌كند و در نهایت جسم به تیرگی می‌گراید.
[h=2]تابش گرمایی:
از سطح هر جسم به خاطر دمایی كه دارد امواج الكترومغناطیس ساطع می‌شود كه به آن تابش گرمایی می‌گویند. امواج ساطع شده تمام طول موج‌ها از فروسرخ تا مرئی و فرابنفش را دارا می‌باشد بنابراین طیف تابش شده یك طیف پیوسته است.
مرکز یادگیری سایت تبیان -