سلماس آذربایجان غربی

[Nicol]

پیشینهٔ تاریخی

از دیدگاه تاریخی، دیرینگی این شهر به دوران اورارتویی (هزاره پیش از میلاد) باز می‌گردد. سلماس پایتخت دوم حکومت اورارتوییان بود که نام باستانی آن اولهو (=اولخو) بود.[نیازمند منبع] در سال ۱۳۰۹ خورشیدی زمین‌لرزه‌ای به مقیاس ۷ ریشتر این شهر را که دیلمقان نامیده می‌شد ویران می‌کند. شهر جدید سلماس در کنار ویرانه‌های دیلمقان، با اصول شهرسازی مدرن، و با ایمنی بالایی (نقشه خیابان کشی شطرنجی) دوباره بنا می‌شود و نام شاپور به خود می‌گیرد. پس از انقلاب نام این شهر به سلماس برگشت پیدا می‌کند.
اطلاعات کلی
نام رسمی: سلماس
کشور: ایران
استان: آذربایجان غربی
شهرستان: سلماس

بخش: سلماس

نام محلی: سلماس

نام‌های قدیمی: شاپور، دیلْمان، دیلمَقان

سلماس

مردم

جمعیت 150٬256

زبان‌های گفتاری: ترکی آذربایجانی

مذهب: مسلمان شیعه

جغرافیای طبیعی

ارتفاع از سطح دریا: ۱۳۹۶ متر

اطلاعات شهری

ره‌آورد: نقل٬عرق بیدمشک٬فرش٬گلیم،سیب

پیش‌شماره تلفنی: ۰۴۴۳۵۲

سلماس یکی از شهرهای استان آذربایجان غربی ایران است. این شهر مرکز شهرستان سلماس است. این شهر در زمان دودمان پهلوی «شاپور» نامیده می‌شد.

 

[Nicol]

تاریخ سیاسی
این شهر در دوران مشروطه یکی از مراکز اصلی فعالیت مشروطه خواهان بوده‌است و شخصیت‌هایی چون حیدر خان عمواوغلی(کمونیست) طراح اقدامات راهگشا درانقلاب مشروطیت در تهران و تبریز ازجمله طراح ترورهای امین السلطان و محمدعلی شاه و شجاع الدوله مراغه‌ای، سعید سلماسی و... از مشروطه خواهان بنام کشور از این شهرستان بودند. سلماسی ها از دیرباز نقش عمده‌ای در تحولات کشور داشته‌اند، سلماس یکی از معدود شهرهای آذربایجان بود که همه ساکنان آن مشروطیت را قبول داشته و شهیدانی همچون حیدرخان عمواوغلی(کمونیست) و سعید سلماسی از پیشتازان جنبش مشروطه ایران بوده‌اند.
اقتصاد شهر
با بررسی هریك از مناطق و شهرستان های استان آذربایجان غربی به اقتصاد تاثیر گذار شهرستان مرزی سلماس در استان آذربایجان غربی می رسیم . با تجزیه وتحلیل هر یك از عوامل تاثیر گذار بر اقتصاد استان به عواملی چون : همجواری این شهرستان با كشور تركیه ( اروپا ) ، راه ارتباطی از طریق راه آهن رازی سلماس و وجود خاك حاصل خیز در دشت سلماس ، كم مسافت ترین راه مركز استان آذربایجان غربی با مركز استان آذربایجان شرقی كه در پایین به بررسی هر یك از این عوامل به طور مختصر می پردازیم . 1. وجود 64 كیلومتر مرز مشترك با كشور تركیه و فاصله كم با مرز با عث تبادل غیر قانونی كالا گردیده است كه برای حل این مشكل دولت به فكر ایجاد منطقه آزاد تجاری بوده كه از سال 1375 تا به حال شاهد راه اندازی آن نبودیم . 2. افتتاح بازارچه مرزی كوزه رش یكی از عوامل تاثیر گذار در جذب بیكاران و جذب سرمایه از كشور های خارج می باشد كه ده‌ها سال است شاهد وعده ی راه اندازی و افتتاح آن هستیم . 3. با توجه به این كه آخرین ایستگاه راه آهن جمهوری اسلامی ایران در شهرستان سلماس قرار دارد و تنها مسیر ریلی و مواصلاتی كشور ایران با اروپا می باشد ایستگاه مذكور نیاز مند افتتاح و راه اندازی شعبه گمرگ و امكانات رفاهی و برقی كردن مسیر ریلی سلماس تبریز می باشد كه تا به حال اقدام اساسی صورت نگرفته است . 4. وجود خاك حاصل خیز و آب مناسب برای كشاورزی و تولید میوه های صادراتی مانند سیب – هویج -گندم منطقه را برای ایجاد كارخانه هایی همچون آرد سازی ، كنسانتره و كارخانه های بسته بندی استاندارد مهیا نموده است . 5. گسترش امور دامی و دام پروری و دارا بودن شیر مرغوب دراستان مسئولین و سرمایه گذاران را به ایجاد مراكز كشت و صنعت در سلماس ترغیب می كند . 6. با افتتاح پل شهید كلانتری اقتصاد شهر سلماس با سوالاتی رو به رو می شود . نظیر ، آیا مسافران ارومیه تهران و بالعكس از مسیر سلماس مسافرت می كنند ؟ جواب این سوال واضح و روشن است نخیر . شاید صرفه جویی در مصرف انرژی و وقت مهمترین جواب این سوال می باشد . 7. وجود هنر های همچون قالی بافی در منطقه سلماس یكی دیگر از عوامل می باشد نوشته علی اسماعیلی

مشاهیر
میرزا سعید سلماسی ( 1265 سلماس - 1287 خوی ) مبارز و مشروطه خواه
جعفر سلماسی ( 1290 كاظمین - 1379 تهران )اولین مدال آور تاریخ ورزش ایران در المپیك 1948 لندن و اولین دوره بازی های آسیایی دهلی نو در سال 1951
حسین صدقیانی ( 1281 سلماس - 1260 ) پدر فوتبال ایران
كاظم رجوی دیلمقانی (1286 دیلمقان - 1375 تهران ) شاعر
خانم نیمتاج لكستانی (1285 ق لكستان سلماس -1368 تهران ) شاعر
حاجی پیشنماز سلماسی با نام واقعی عبدالكریم از علمای برجسته دوره مشروطه
اسد اله احمدزاده دهقان نویسنده و آزادی خواه دوره مشروطه كتاب وی درباره علما و فضلا سلماس هرگز چاپ نشد.
میرزا محمود غنی زاده آزادی خواه دوره مشروطه صاحب روزنامه های بوقلمون و سهند و از نزدیكان ستارخان سردار ملی
پرویز خان صدقیانی ملقب به صفر العارفین از عرفای سلسله ذهبیه در 1336 قمری در خوی وفات یافت.
ابراهیم خان امین السلطان پسر زال جزو رجال دربار قاجار
میرزا رسول صدقیانی از بزرگان مشروطیت آذربایجان و عضو انجمن غیبی تبریز كه هدایت مشروطه را بر عهده داشتند.
حیدرخان عمواوغلی اولین مهندس برق ایران و بانی سیستم چراغانی بارگاه امام رضا و مشروطه خواه
نصر الله مسلمیان متولد 1332 سلماس هنرمند و دارای جوایز بین الملی در زمینه نقاشی
شهرام اسدی كارگردان، فیلم روز واقعه به كارگردانی او در 1368 ساخته شده است.

 

[Nicol]

روستاها
آبگرم
آخته خانه
اخیان
اشناک
آقا اسماعیل
آغ بلاغ
آق‌زیارت
اوربان
باغچه جیک
برگشاد
پکاجیک
تمر
چیچک
حبشی
حمزه کندی
خان تختی
درشک
دلزی
دوستان
زیندشت
سرای ملک
سرنق
سلطان احمد
سوره
سیلاب
شکریازی
شورگل
شیره کی
شیروان
صدقیان
قره قشلاق
کانیان
کلشان
کنگرلو
گلعذان
کوزه رش
گولان
مافی کندی
ملحم
میناس
هفتوان
هشتراک
هودر
وردان
هرکیان
یالقوز آغاج
یوشانلو
جاذبه‌های گردشگری
مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان سلماس؛
ساحل تفریحی و گردشی دریاچه ارومیه
امامزاده كهنه شهر
آبشار خورخورا
کلیساهای هفتوان
خسروا
قلعه چهریق
قلعه قارنی‌یاریق
دره زولا چای
تالاب چیچک
تالاب آق زیارت
دره تمر
آب گرم ایسی‌سو
سنگ نگاره خان‌تختی
تپه اهرنجان که قدمت نه هزار ساله دارد
قلعه کوراوغلو هدر
تپه مغانجوق