شعر موج نو

[چاووش]

شعرموج نو يكي از انواع شعر سپيد است كه درنيمة نخست دهة چهل هجري شمسي در ايران به وجود آمد. فريدون رهنما اولين كسي است كه اين اصطلاح را به كار برد و اشاعه داد. شمس لنگرودي آن را وام گرفته از سينماي موج نو فرانسه مي داند. رؤيايي معتقد است كه اين نام به صورت اشتباه وارد مطبوعات گرديده است. محمد حقوقي باور مند است كه اين اصطلاح را اسماعيل نوري براي اين جريان از شعر به كار برده است. به هرصورت شعر موج نو ابتدا در نيمه نخست دهة چهل همزمان با انتشار مجموعه طرح هاي احمد رضا احمدي شكل گرفت و بعد در نيمه دوم دهة چهل قوت وقدرت بيشتري يافت. شماري از پيروان مدرنيسم به رهبري يدالله رؤيايي به اين حركت شعري پيوستند و آن را توانايي بيشتري بخشيدند. در عين حال اين گروه خواستند تا حركت شعري موج نو را از حالت افراطي آن بيرون آورده جهت ديگري ببخشند از اين رو تلاش كردند تا به باز سازي و با زآفريني موج نو بپردازند. به همين منظور بيانيه، قطعنامه وشناسنامه شعري منتشر كردند كه اين حركت جديد اين ها، به شعر حجم منجر گرديد. شعر موج نو مثل شعر نيمايي مخالف جريان شعر كلاسيك مي باشد با اين تفاوت كه اين قالب نسبت به شعر نيمايي مدرن تر است وهنر را براي هنر مي خواهد. به جاي جامعه گرايي ومحتوا گرايي به فرد گرايي تكيه دارد و تعهد اجتماعي را نمي پسندد. شعر موج نو هميشه برخلاف شعر كلاسيك عمل مي كند و به تخريب تمام شالوده هاي صوري، ساختاري و معنايي شعركلاسيك دست مي زند. به عبارت ديگر نه تنها از سنت مي گريزد بلكه به مبارزه با سنت مي پردازد. مناسبات جديدي ميان كلمات واشيا برقرار مي سازد. محمد شريفي در فرهنگ ادبيات فارسي مي نويسد: "شعر موج نو نوعي شعر سپيد است كه ويژگي هايي چون جدا بودن وظيفة عملي و روز مرة كلمات و زبان ازخود كلمات و زبان، ايجاد مناسبت ومناسبات ديگر بين كلمات واشكال واشيا، و ايجاد فضاي ذهني تازه ودور از ذهن، در سرودن آن دخيل باشد." . احمد رضا احمدي، يدالله رؤيايي، جواد مجابي، پرويز اسلام پور، شهرام شاهرختاش و علي قليچ خاني، بيژن الهي، بهرام اردبيلي، محمد رضا اصلاني، شاهرخ صفايي، فريدون معزي مقدم، م. نوفل، محمد رضا فشاهي، مجيد نفيسي، تيرداد نصري، حسين مهدوي (م. مؤيد)، هوتن نجات، حسين رسايل و حميد عرفان، از شمار شاعران برجستة اين قالب مي باشند.