الهه خورشید
متخصص بخش خانه و خانواده
عفونت گوش در بچه ها شایع است، اما می‌تواند در هر سنی رخ دهد و علامت اصلی آن، درد گوش و احساس ناخوشایند در گوش است. درمان اصلی استفاده از مسکن است. به مصرف آنتی بیوتیک معمولا نیازی نیست، اما در برخی موارد باید تجویز شود. عفونت معمولا ظرف چند روز از بین می‌رود.
عفونت گوش میانی چیست؟عفونت گوش میانی هنگامی اتفاق می‌افتد که باکتری ها به گوش میانی حمله کنند.گوش میانی شامل پرده صماخ و فضای پشت آن است. به عفونت گوش میانی گاهی اوقات "اوتیت مدیا" می‌گویند.البته یک نوع دیگر از عفونت مجرای شنوایی هم وجود دارد که در اثر عفونت گوش خارجی رخ می‌دهد و به آن "اوتیت اکسترن" می‌گویند. چگونه عفونت گوش اتفاق می‌افتد؟فضای کوچک پشت پرده صماخ در حالت طبیعی، پر از هوا است. این فضا از طریق یک مجرای باریک به نام لوله استاش به حلق متصل می‌شود.فضای گوش میانی برخی اوقات پر از ترشحات یا مایع می‌شود و برخی اوقات در اثر تماس با سرما، این ماده مخاطی می‌تواند توسط باکتری یا ویروس دچار عفونت شود.کودکانی که در گوش میانی خود ترشح، به خصوص ترشحات غلیظ و چسبنده دارند، بیشتر از دیگران مستعد عفونت گوش میانی هستند.برخی اوقات، عفونت گوش میانی بدون هیچ دلیل خاصی به صورت ناگهانی اتفاق می‌افتد. عفونت گوش چه علایمی دارد؟- درد گوش علامت شایعی است، اما همیشه یا در همه افراد اتفاق نمی‌افتد.- کاهش شنوایی می‌تواند برای چند روز ایجاد شود.- درجات تب بالا نیز در این بیماری شایع است.- کودکان می‌توانند دچار احساس ناخوشی و بیماری یا استفراغ شوند. علائم این بیماری در کودکان ناخوشایند است.- کودکان کوچکتر نمی‌توانند محل درد خود را نشان دهند و یکی از دلایل تب بی دلیل در کودکان و یا گریه بیش از حد و تحریک پذیری شیرخواران می‌تواند عفونت گوش میانی باشد.
گاهی اوقات در این بیماری، پرده گوش پاره شده و ترشحات از گوش خارج می‌شود. پس از خروج ترشحات، درد به صورت ناگهانی، کم می‌شود و پرده صماخ چند روز پس از آن خودبه‌خود ترمیم می‌شود
گوش درددرد گوش علامت شایع عفونت گوش است، اما هر گوش دردی نشانه عفونت گوش نیست. اگر کودک گوش درد دارد، اما حال عمومی‌اش خوب است، احتمال عفونت گوش کم است.گوش درد خفیف می‌تواند به خاطر تشکیل و تجمع ترشحات در گوش میانی پس از یک سرماخوردگی باشد. این مشکل معمولا ظرف چند روز خود به خود برطرف می‌شود.برخی اوقات دردی که در گوش احساس می‌کنید، ممکن است در اثر مشکلات دیگری مانند مشکلات دندانی باشد. درمان عفونت گوش چیست؟بیشتر عفونت های گوش، بدون درمان و خود به خود ظرف 2 تا 3 روز برطرف می‌شوند و سیستم ایمنی معمولا می‌تواند باکتری ها و ویروس هایی را که منجر به عفونت گوش می‌شوند، از بین ببرد.اما درمان هایی که انجام می‌شوند شامل این موارد هستند: مسکن ها:اگر عفونت گوش ایجاد درد کند، برای کودکان مسکن تجویز می‌شوند تا شدت درد کاهش پیدا کند و برطرف شود. ممکن است استامینوفن و یا ایبوپروفن تجویز شود. این داروها تب را نیز کاهش می‌دهند و کودک احساس بهتری خواهد داشت. اگر آنتی بیوتیک تجویز شود نیز می‌توان تا زمانی که درد برطرف شود، از مسکن ها استفاده کرد.مطالعات جدید نشان می‌دهند که ممکن است استفاده از بی حس کننده موضعی به ساکت شدن درد کمک کند، البته برای اینکه بتوان از این گروه داروها استفاده کرد باید مطالعات بیشتری انجام گیرد. آنتی بیوتیک ها:در بیشتر موارد آنتی بیوتیک تجویز نمی‌شود، چون اکثر اوقات عفونت گوش خود به خود طی 2 تا 3 روز بهبود می‌یابد. اما اگر خوب نشود، آنتی بیوتیک تجویز می‌شود.اگر به مصرف آنتی بیوتیک نیاز نباشد، بهتر است استفاده نشود، چون ممکن است عوارضی مانند اسهال یا بثورات پوستی ایجاد کند. آنتی بیوتیک در موارد زیر تجویز می‌شود:* بچه های زیر دو سال، چون خطر ایجاد عوارض در این سنین بیشتر است.* عفونت شدید* برطرف نشدن عفونت طی 2 تا 3 روز* عفونت گوشی که عوارض ایجاد کند.
عوارض عفونت گوش کدامند؟- بعد از برطرف شدن عفونت گوش ممکن است ترشحات مخاطی، پشت پرده صماخ باقی بمانند. این حالت ممکن است برای مدتی منجر به کاهش شنوایی شود. معمولا این مشکل، ظرف یک هفته رفع می‌شود و شنوایی به حد طبیعی برمی‌گردد.- بعضی اوقات ترشح گوش کاملا برطرف نمی‌شود و حالت چسبنده پیدا می‌کند. در این حالت ممکن است شنوایی کم شود. اگر بعد از عفونت گوش، شنوایی شما به حالت اول برنگشت، به پزشک مراجه کنید.- اگر پرده صماخ سوراخ شود، معمولا طی چند هفته بعد از برطرف شدن عفونت، ترمیم می‌شود. برخی موارد سوراخ پرده گوش باقی می‌ماند و برای بهبود آن، به درمان نیاز است.- در صورتی که کودک مبتلا به صورت طبیعی خوب شود، خطر عوارض جدی که در اثر عفونت گوش ایجاد می‌شود، بسیار کم است.- ندرتا ممکن است استخوان پشت گوش در اثر عفونت گوش دچار عفونت جدی شود. به این حالت ماستوئیدیت گفته می‌شود.- در موارد بسیار نادرتری عفونت پیشرفت می‌کند و به گوش داخلی، مغز یا سایر بافت های مجاور منتشر می‌شود. این مشکل علائم متفاوت و مختلفی ایجاد می‌کند و می‌تواند مغز و اعصاب مجاور را تحت تاثیر قرار دهد.
عوارض عفونت گوش کدامند؟- بعد از برطرف شدن عفونت گوش ممکن است ترشحات مخاطی، پشت پرده صماخ باقی بمانند. این حالت ممکن است برای مدتی منجر به کاهش شنوایی شود. معمولا این مشکل، ظرف یک هفته رفع می‌شود و شنوایی به حد طبیعی برمی‌گردد.- بعضی اوقات ترشح گوش کاملا برطرف نمی‌شود و حالت چسبنده پیدا می‌کند. در این حالت ممکن است شنوایی کم شود. اگر بعد از عفونت گوش، شنوایی شما به حالت اول برنگشت، به پزشک مراجه کنید.- اگر پرده صماخ سوراخ شود، معمولا طی چند هفته بعد از برطرف شدن عفونت، ترمیم می‌شود. برخی موارد سوراخ پرده گوش باقی می‌ماند و برای بهبود آن، به درمان نیاز است.- در صورتی که کودک مبتلا به صورت طبیعی خوب شود، خطر عوارض جدی که در اثر عفونت گوش ایجاد می‌شود، بسیار کم است.- ندرتا ممکن است استخوان پشت گوش در اثر عفونت گوش دچار عفونت جدی شود. به این حالت ماستوئیدیت گفته می‌شود.- در موارد بسیار نادرتری عفونت پیشرفت می‌کند و به گوش داخلی، مغز یا سایر بافت های مجاور منتشر می‌شود. این مشکل علائم متفاوت و مختلفی ایجاد می‌کند و می‌تواند مغز و اعصاب مجاور را تحت تاثیر قرار دهد.
در صورتی که کودک بدتر شد یا طی 2 تا 3 روز خوب نشد، و یا دچار علائمی شد که به نظر شما غیرطبیعی است و اطلاعی راجع به آنها ندارید، حتما به پزشک مراجعه کنید
چگونه می‌توان از عفونت گوش پیشگیری کرد؟ممکن است کودک در طول دوران کودکی دچار دو یا چند بار عفونت گوش شود. در بیشتر موارد برای پیشگیری از عفونت گوش، کار زیادی نمی‌توان انجام داد. اما شواهدی هست که نشان می‌دهد احتمال ایجاد عفونت گوش در این موارد کمتر است:* در کودکانی که از شیر مادر تغذیه کرده اند.* در بچه هایی که از پستانک استفاده نمی‌کنند. اگر به کودک خود پستانک می‌دهید، بهتر است استفاده از آن را محدود کنید، برای مثال از آن فقط برای خواباندن کودک استفاده کنید، نه همیشه.* در بچه هایی که در هوای عاری از دود سیگار تنفس می‌کنند. در شیرخواران و کودکانی که در خانه در معرض دود سیگارهستند، خطر ایجاد عفونت گوش و بسیاری از مشکلات دیگر افزایش می‌یابد.* به ندرت در برخی از کودکان، عفونت مکرر گوش و با فواصل زمانی کم روی می‌دهد. در این موارد ممکن است پزشک برای مدت طولانی تری آنتی بیوتیک تجویز کند تا از ایجاد عفونت بعدی پیشگیری شود.