معرفی فلز طلا
رنگ زرد دل پسند ، جلاي فلزي درخشنده ، خاصيت فساد ناپذيري ، پيدا شدن آن در شن و ماسه ، بستر و كناره بسياري از رودخانه ها بهترين دلائل توجه انسان اوليه است به وجود اين عنصر گران بهائيكه تا امروز هم مقام نخست را بين ساير فلزات داراست . اگرچه طلا نخستين فلزي است كه بر انسان اوليه معلوم بوده ولي استعمال آن در زيور آلات تجلي در عصر مفرغ يعني پس از آموختن رمزگداز فلزات صورت گرفته است . تابستاني ترين آثار طلاشويي ، استخراج و گداز آن كه تا هم اكنون باقي است در نقاط مختلف مصر عليا و سودان واقع است و شامل گودالهايي كم ژرف در سواحل و رودخانه ها و جاههاي مختلف كوهستاني است . انسان اوليه سنگهاي طلا دار را بوسيله چكشهاي سنگي مي شكانده و در آسيا سنگي خرد كرده و بشكل ذرات غير در مي آورده و روي سطوح موربي مي شسته تا مواد خاكي از ذرات طلا جدا گردد و پس از بدست آوردن مقداري كافي آنرا با مواد گداز آوري مخلوط ميكرده و در توجه سيگداخته و طلاي فلزي را بدست ميآورده است .
قديمي ترين طلاي فلزي بعضي علايم مطلاست كه از سلسله چهارم فراعنه ( 4000 سال قبل از م ) در مصر عليا كشف گرديده و در بعضي از آثار سلسله دوازدهم فراعنه ( 2400 سال قبل از مسيح ) اطلاعاتي موجود است كه مي توان بسهولت استنباط كرد كه مدمان آن عصر فن طلا شويي و استخراج و گداز آنرا حتي از سنگهاي معدني نيز مي دانستند و مورد استفاده قرار داده بودند . اغلب طلائي كه استخراج ميگرديده طلاي آبرفت بوده است شن و ماسه طلا دا را از روي سطوح موربي كه روي آن پوست بز و باره قرار داده بودند با آب شيشه ، در نتيجه لابلاي موهاي پوست محبوس مي گشت و پس از خشك شدن در آفتاب پوست را تكان داده ذرات طلا را جمع آوري مي نمودند تا بمرور زمان به مقدار كافي جمع شود . چيزي بود استعمال جيوه و ساختن ملقمه در استخراج طلا كشف گرديد و اين اكتشاف را مي توان بمنزله طلليه دانش شيمي بشمار آورد . زيرا يگانه محرك و مشرق دانشمندان قديم بدست آوردن و استخراج اين فلز گرنيها بود . به منظور تغيير دادن ماهيت فلزات ديگر و تبديل آنها به طلا بود كه كيمياران تمام جد وجهد خود را در پيدا كردن راه حل اين معما مبذول مي داشتند .
از سده چهارم تا سده پانزدهم ميلادي دانش شيمي ( كيمي يا كيميا يا الكيماياء ) اصول مهم آن در اطراف عمليات استحاله فلزات و تغييردادن ماهيت و فلزات پست و تبديل آنها به طلا و نقره چرخ ميزد . تمام سعي و كوشش دانشمندان اين دوره در نيل به اين مقصود و بدست آوردن « اكسير » مصرف مي گرديد ، تا اينكه پاراسلموس Paracelsus اصول تجزيه و پيدايش تركيبات شيميايي دواجات و شخصي بنام آگريكولا Agricola اصول مباني گداز فلزات را بصورت كتاب به علم تمدن تقديم داشتند .
خواص فيزيكي : خواص چكشخواري ، تورق و مفتول شدن ( ماليابيسته و داكتيليته ) طلا از تمام فلزات بيشت و در درجه اول مي باشد ، زيرا مي توان يك گرم طلا را بقدري با چكش نرم و سطح نمود كه بتواند مساحتي برابر 56/0 متر مربع را اشتغال كند و همچنين از آن يك ورق نازكي ساخت كه كلفتي آن در حدود 84 0000/ 0 سانتيمتر باشد . با يك گرم طلا ميتوان سيمي بطول 2350 متر ساخت . رنگ زرد طلا در اثر وجود ناخالصيهاي مانند نقره ، نيكل و آهن تغيير مي كند . طلا از نقره نرم تر ولي از قلع سخت تر بوده و مقاومت آن در برابر نيروي كشش در حدود 1200 كيلوگرم در سانتي متر مربع است . طلا سنگين ترين فلز معمولي است . و وزن مخصوص آن در حالت ريخته شده 29/12 و در حالت نورد و چكش خواري شده 37/19 مي باشد . طلا در 1063 درجه سانتي گراد گداخته ميشود و دجالت مايع در مي آيد و در 2950 درجه سانتي گراد بجوش در مي آيد . ولي تبخير و تصيفه آن از 1100 درجه آغاز ميگررد . هدايت الكتريكي آن 7/76 درصد نقره مي باشد . و هدايت گرمايي آن نصف هدايت گرمايي نقره است .
خواص شيميايي : علامت شيميايي طلا ( Au ) و وزن اتمي آن 3/197 است . عوامل جوی و اسيدهاي معرفي به تنهايي و چه در حالت سرد و به گرم بر طلا اثر نمي كند و براي اين خواص بوده است كه قدما ما طلا را بر ساير فلزات در ساختن اشياء فلزي ترجيح ميدادند .
علامت اينكه عنصر طلا در اسيد كلريدريك گرم و جوشان حل نميشود براي اين دليل است كه پتانسيل الكترودي طلا خيلي بالا و عالي است .
كه عامل اكسيد كننده قوي اي مي باشد حل ميگردد و همچنين در محلول كلر و به مقدار كمتري در محلولهاي برم و يد حل گشته توليد لاج مربوطه را مي نمايد .
طلا بشكل ذرات در محلول سيانور پتاس يا سود در مجاورت هوا حل ميشود و بشكل محلول سيانور در مي آيد ، كه هرگاه در تحت عوامل احياء كننده واقع شود ، طلا آزاد شده بشكل گرد سياه رنگي رسوب مي كند . وجود ناخالصي ها و به مقدار بسيار جزيي تغييراتي در خواص طلا ميدهد . مقادير جزئي از طلا را سخت و شكننده بسازد و از خير انتفاع ساقط كند . بيزموت به مقدار 05/0 درصد طلا را بقدري نزد و شكننده بسازد كه مي توان آنرا با فشار دست خرد و ريز كرد.
طلا با بسياري از فلزات در آميزش شيميايي درآمده توليد همبسته مي نمايد ولي همبسته هائيكه از نظر صنايع اهميت دارد عبارتست از : همبسته طلا با نقره – پلاتين – مس – جيوه و آلومينيوم .
رنگ زرد دل پسند ، جلاي فلزي درخشنده ، خاصيت فساد ناپذيري ، پيدا شدن آن در شن و ماسه ، بستر و كناره بسياري از رودخانه ها بهترين دلائل توجه انسان اوليه است به وجود اين عنصر گران بهائيكه تا امروز هم مقام نخست را بين ساير فلزات داراست . اگرچه طلا نخستين فلزي است كه بر انسان اوليه معلوم بوده ولي استعمال آن در زيور آلات تجلي در عصر مفرغ يعني پس از آموختن رمزگداز فلزات صورت گرفته است . تابستاني ترين آثار طلاشويي ، استخراج و گداز آن كه تا هم اكنون باقي است در نقاط مختلف مصر عليا و سودان واقع است و شامل گودالهايي كم ژرف در سواحل و رودخانه ها و جاههاي مختلف كوهستاني است . انسان اوليه سنگهاي طلا دار را بوسيله چكشهاي سنگي مي شكانده و در آسيا سنگي خرد كرده و بشكل ذرات غير در مي آورده و روي سطوح موربي مي شسته تا مواد خاكي از ذرات طلا جدا گردد و پس از بدست آوردن مقداري كافي آنرا با مواد گداز آوري مخلوط ميكرده و در توجه سيگداخته و طلاي فلزي را بدست ميآورده است .
قديمي ترين طلاي فلزي بعضي علايم مطلاست كه از سلسله چهارم فراعنه ( 4000 سال قبل از م ) در مصر عليا كشف گرديده و در بعضي از آثار سلسله دوازدهم فراعنه ( 2400 سال قبل از مسيح ) اطلاعاتي موجود است كه مي توان بسهولت استنباط كرد كه مدمان آن عصر فن طلا شويي و استخراج و گداز آنرا حتي از سنگهاي معدني نيز مي دانستند و مورد استفاده قرار داده بودند . اغلب طلائي كه استخراج ميگرديده طلاي آبرفت بوده است شن و ماسه طلا دا را از روي سطوح موربي كه روي آن پوست بز و باره قرار داده بودند با آب شيشه ، در نتيجه لابلاي موهاي پوست محبوس مي گشت و پس از خشك شدن در آفتاب پوست را تكان داده ذرات طلا را جمع آوري مي نمودند تا بمرور زمان به مقدار كافي جمع شود . چيزي بود استعمال جيوه و ساختن ملقمه در استخراج طلا كشف گرديد و اين اكتشاف را مي توان بمنزله طلليه دانش شيمي بشمار آورد . زيرا يگانه محرك و مشرق دانشمندان قديم بدست آوردن و استخراج اين فلز گرنيها بود . به منظور تغيير دادن ماهيت فلزات ديگر و تبديل آنها به طلا بود كه كيمياران تمام جد وجهد خود را در پيدا كردن راه حل اين معما مبذول مي داشتند .
از سده چهارم تا سده پانزدهم ميلادي دانش شيمي ( كيمي يا كيميا يا الكيماياء ) اصول مهم آن در اطراف عمليات استحاله فلزات و تغييردادن ماهيت و فلزات پست و تبديل آنها به طلا و نقره چرخ ميزد . تمام سعي و كوشش دانشمندان اين دوره در نيل به اين مقصود و بدست آوردن « اكسير » مصرف مي گرديد ، تا اينكه پاراسلموس Paracelsus اصول تجزيه و پيدايش تركيبات شيميايي دواجات و شخصي بنام آگريكولا Agricola اصول مباني گداز فلزات را بصورت كتاب به علم تمدن تقديم داشتند .
خواص فيزيكي : خواص چكشخواري ، تورق و مفتول شدن ( ماليابيسته و داكتيليته ) طلا از تمام فلزات بيشت و در درجه اول مي باشد ، زيرا مي توان يك گرم طلا را بقدري با چكش نرم و سطح نمود كه بتواند مساحتي برابر 56/0 متر مربع را اشتغال كند و همچنين از آن يك ورق نازكي ساخت كه كلفتي آن در حدود 84 0000/ 0 سانتيمتر باشد . با يك گرم طلا ميتوان سيمي بطول 2350 متر ساخت . رنگ زرد طلا در اثر وجود ناخالصيهاي مانند نقره ، نيكل و آهن تغيير مي كند . طلا از نقره نرم تر ولي از قلع سخت تر بوده و مقاومت آن در برابر نيروي كشش در حدود 1200 كيلوگرم در سانتي متر مربع است . طلا سنگين ترين فلز معمولي است . و وزن مخصوص آن در حالت ريخته شده 29/12 و در حالت نورد و چكش خواري شده 37/19 مي باشد . طلا در 1063 درجه سانتي گراد گداخته ميشود و دجالت مايع در مي آيد و در 2950 درجه سانتي گراد بجوش در مي آيد . ولي تبخير و تصيفه آن از 1100 درجه آغاز ميگررد . هدايت الكتريكي آن 7/76 درصد نقره مي باشد . و هدايت گرمايي آن نصف هدايت گرمايي نقره است .
خواص شيميايي : علامت شيميايي طلا ( Au ) و وزن اتمي آن 3/197 است . عوامل جوی و اسيدهاي معرفي به تنهايي و چه در حالت سرد و به گرم بر طلا اثر نمي كند و براي اين خواص بوده است كه قدما ما طلا را بر ساير فلزات در ساختن اشياء فلزي ترجيح ميدادند .
علامت اينكه عنصر طلا در اسيد كلريدريك گرم و جوشان حل نميشود براي اين دليل است كه پتانسيل الكترودي طلا خيلي بالا و عالي است .
كه عامل اكسيد كننده قوي اي مي باشد حل ميگردد و همچنين در محلول كلر و به مقدار كمتري در محلولهاي برم و يد حل گشته توليد لاج مربوطه را مي نمايد .
طلا بشكل ذرات در محلول سيانور پتاس يا سود در مجاورت هوا حل ميشود و بشكل محلول سيانور در مي آيد ، كه هرگاه در تحت عوامل احياء كننده واقع شود ، طلا آزاد شده بشكل گرد سياه رنگي رسوب مي كند . وجود ناخالصي ها و به مقدار بسيار جزيي تغييراتي در خواص طلا ميدهد . مقادير جزئي از طلا را سخت و شكننده بسازد و از خير انتفاع ساقط كند . بيزموت به مقدار 05/0 درصد طلا را بقدري نزد و شكننده بسازد كه مي توان آنرا با فشار دست خرد و ريز كرد.
طلا با بسياري از فلزات در آميزش شيميايي درآمده توليد همبسته مي نمايد ولي همبسته هائيكه از نظر صنايع اهميت دارد عبارتست از : همبسته طلا با نقره – پلاتين – مس – جيوه و آلومينيوم .