امام حسین علیه السلام محبوب قلوب انسان های اهل ایمان و بصیرت است . و این حس برای شیعیان به نحوی است که شخص با هر تفکری و هر سطح سواد و فرهنگی عشقی از عمق جان نسبت به آن حضرت دارد، این را میتوان در عزاداری های محرم به وضوح دید.
سال هایی است که زیارت حرم مطهر ابا عبدالله الحسین علیهالسلام آزاد شده است و عاشقان آن حضرت با دنیایی از شور و عشق راهی دیار یار می شوند گاه با این نگرانی که نکند ارزش مقام جایی را که دارد می رود نشناسد و دست خالی برگردد؟ با خود می اندیشد که آیا لیاقت آمادگی این سفر عظیم را دارد یا نه؟ در این مجال گفتگویی داریم با آنهایی که افتخار این سفر با ارزش نصیبشان شده و همچنین کسانی که در انتظارند و در دل شوق دیدار دارند.
زیارت کربلا فرصت خدایی شدن :
دیدگاه دین توحیدی اسلام زندگی فرصت خدایی شدن انسان است و در درون آن نیز فرصت های فراوانی برای خدایی شدن وجود دارد که یکی از مهمترین این فرصت ها زیارت عتبات عالیات و مشاهده مشرفه به خصوص قبر سالار شهیدان در کربلا و امداد از مقام ولایت ایشان است. اکنون این فرصت در اختیار کسانی است که راهی سفرند چرا که خدای متعال آن ها را برای قرب خود فراخوانده است.
زیارت ایجاد پیوند و ارتباط با امام معصوم و حجت الهی است و مبدأ تحولات عمیق و بنیادین در زائر است. یکی از راه های ایجاد آمادگی روحی و مهیا شدن برای این سفر و زیارت نورانی و معنوی آگاهی از ارزش و آثار و برکات دنیوی و اخروی و اجر و پاداش شگفت انگیزی است که خداوند به زائر قبر پاک امام حسین –علیه السلام- عطا می کند.
در روایتی آمده است که حضرت صادق –علیه السلام- فرمود: «والله لو انی حدثتکم بفضل زیارته و بفضل قبره لترکتم الحج راسا و ما حج منکم احد...؛ به خدا سوگند اگر در فضیلت زیارت و فضیلت مزار امام حسین –علیه السلام- به شما می گفتم، به کلی حج را ترک می کردید و هیچ کس از شما حج نمی نمود». (کامل الزیاره، ص 267).
در روایتی دیگر از آن حضرت –علیه السلام- آمده است: «هر کس پیاده به مزار امام حسین –علیه السلام- بیاید خداوند در برابر هر قدم هزار حسنه برایش می نویسد و هزار گناه را از او پاک می کند و او را هزار درجه بالا می برد...» (همان، ص133)
در روایت دیگری آمده است: «من زار الحسین –علیه السلام- عارفا بحقه غفر الله له ما تقدم من ذنبه و ما تاخر ؛ هر کس امام حسین –علیه السلام- را با شناخت حق او زیارت کند خداوند گناهان گذشته و آینده او را می آمرزد. (همان، ص 138).
حضرت صادق –علیه السلام- فرمود: «والله لو انی حدثتکم بفضل زیارته و بفضل قبره لترکتم الحج راسا و ما حج منکم احد...؛ به خدا سوگند اگر در فضیلت زیارت و فضیلت مزار امام حسین –علیه السلام- به شما می گفتم، به کلی حج را ترک می کردید و هیچ کس از شما حج نمی نمود»
بهترین راه ایجاد آمادگی روحی برای سفر کربلاء، متوسل شدن به خود حضرت ابی عبد الله الحسین علیه السلام و در خواست از خود ایشان است. توسل به آن حضرت و به ویژه خواندن زیارت عاشورا به مدت 10 تا 40 روز به قصد مشرف شدن به کربلا معلی ان شاء الله زمینه سازآمادگی برای این سفر روحانی است. در دعاها و زیارت های فراوان نیز این درخواست مطرح شده است و چنین آمده است: «اللهم ارزقنا فی الدنیا زیاره الحسین علیه السلام و فی الاخره شفاعته؛ خداوندا! در دنیا زیارت امام حسین علیه السلام و در آخرت شفاعت آن حضرت را روزی ما بفرما».
متوسل شدن به حضرت اباالفضل العباس علیه السلام و درخواست این آرزو از آن حضرت و گفتن ذکر «یا کاشف الکرب عن وجه الحسین علیه السلام، اکشف کربی بحق اخیک الحسین علیه السلام» به تعداد 133 بارکه عدد نام مقدس ابوالفضل علیه السلام است، ان شاء الله در تحقیق این خواسته و آرزو و موثر خواهد بود. هر چند خود اشتیاق به زیارت آن حضرت و آرزومند کربلاء بودن، خود اجری عظیم و پاداشی فراوان دارد و اگر کسی در این اشتیاق و اظهار شوق، صادق و راستگو باشد، ان شاء الله همان اجر و پاداش زیارت امام حسین علیه السلام را به او می دهند هر چند موفق به این زیارت نگردد.
در هر صورت آن چه مهم و اساسی است، در خط امام حسین علیه السلام بودن و پیرو راستین آن حضرت بودن و تعالیم و اهداف آن حضرت را دنبال کردن است و خود زیارت ایشان نیز در راستای تحکیم همین پیوند و ارتباط است و به همین دلیل دارای ارزش و ثواب است.
بنا به آنچه در برخی روایات آمده است خداوند در ازای شهادت به امام حسین (علیه السلام) خصوصیاتی عنایت فرموده است؛ از جمله این که ایام رفت و برگشت زائر او جزو عمرش محسوب نمی شود. (ر. ک: فروغ شهادت، استاد علی سعادت پرور).
1- حقیقت زیارت حضور زائر یعنی زیارت کننده در نزد زیارت شونده است و خواندن زیارت راه و طریقی برای ایجاد این حضور است و هدف از زیارت نزدیک شدن به بنده مقرب خداوند و تجدید عهد با اهداف و آرمان های الهی او است. زیارت ارتباط قلبی و روحی با بنده برگزیده خدا و استمداد از او در پیمودن راه پر پیچ و خم بندگی و عبودیت و یاد آوری عظمت و بزرگی و تعالیم و آموزه های سعادت آفرین آنها است.
2- زیارت مانند نماز نیازمند آمادگی روحی و قلبی از قبل است و زائر باید پیش از زیارت این آمادگی و زمینه را در خود ایجاد نماید و با خود سازی و تهذیب نفس و صفا دادن روح و جان آماده دریافت فیض از ولی خدا و حجت الهی گردد.
3- انسان بزرگ و بنده صالحی که مورد زیارت قرار می گیرد باید مقام و جایگاهش برای زائر شناخته شده باشد و بداند که چه کسی را زیارت می کند و با چه کسی ارتباط برقرار می کند و در جاذبه مغناطیس چه موجودی قرار می گیرد. بنا بر این باید قبل از زیارت با مطالعه شخصیت و جایگاه و اوصاف آنها، شناخت خود را درباره آنها بیشتر و عمیق تر نماییم تا بتوانیم ارتباط موثرتر و مستحکم تری با آنها ایجاد نماییم.
امام صادق علیه السلام مس فرمایند: «هر کس پیاده به مزار امام حسین –علیه السلام- بیاید خداوند در برابر هر قدم هزار حسنه برایش می نویسد و هزار گناه را از او پاک می کند و او را هزار درجه بالا می برد...» هموطنان فقط در قالب کاروان های معتبر حج و زیارت برای زیارت عتبات عالیات به عراق عازم شده و از سفر بصورت انفرادی اجتناب نمایند. مسافرت به عراق با روادید زیارتی انفرادی برای افراد مشکلاتی را بهمراه دارد که بعضا در هنگام اتفافات و حوادث بدون کمک و مترجم باقی مانده و تا اقدام نمایندگیها خسارات جبران ناپذیری را برای آنان به بار میآورد. 2- از آنجائی که ورود غیرمجاز به خاک عراق، مجازات سنگین و حبس طولانی مدت (2 تا 10 سال) را در بردارد، لذا افراد به هیچ عنوان نباید به امید زیارت عتبات عالیات به صورت غیر مجاز وارد خاک عراق شوند، شایان ذکر است که در صورت ورود غیرمجاز، هیچ گونه تخفیفی از سوی مقامات قضائی عراق در این زمینه اعمال نخواهد شد. 3- در برخی موارد بعلت ازدحام و تعدد نفرات در مرزهای ورودی کشور عراق، مهر ورود توسط متصدیان مرزی سهوا در گذرنامه زائر درج نمی گردد، لذا لازم است هموطنان از ممهور شدن گذرنامه خود به مهر ورود به کشور عراق نزد اغلب تور کربلا اطمینان حاصل نمایند تا هنگام خروج با مشکل روبرو نگردند. زائرین نسبت به حفظ گذرنامه و سایر اسناد و مدارک هویتی خود جدیت لازم را معمول داشته و بمنظور اطمینان بیشتر اسناد و مدارک خود را نزد مسئولین کاروان ها نگهداری نمایند.با توجه به وضعیت ویژه (کنترلهای ضد تروریستی) کمال همکاری با نیروی نظامی انجام و به هنگام بازرسیهای امنیتی، با حوصله و خونسردی کامل با مامورین برخورد نمایند. فیلم برداری از اماکن و ادوات نظامی ممنوع و هموطنان جدا از این امر خودداری نماییند تا با مسول و بقیه افراد تور کربلا برخورد نشود با توجه به احتمال ابتلاء به بیماریهای محیطی، رعایت بهداشت و استفاده از تغذیه مناسب ضروری میباشد. حمل هرگونه مواد مخدر حتی به مقدار خیلی کم و برای مصرف شخصی و یا به عنوان دارو، نزد محاکم عراقی قابل قبول نبوده و احکام سنگینی را برای حامل و مدیر تور کربلا در برخواهد داشت. مراجعه زوار به صرافیها و اماکن مشابه زیارتی دور از محل اقامت بدون هماهنگی با مسئولین کاروانها، خطر بدام افتادن در دام شیادان و احتمال ربوده شدن فرد و یا سرقت پول را به همراه دارد.بهتر است زائرین محترم با گذرنامه مستقل مسافرت نمایند تا در هنگام حوادث احتمالی (فوت صاحب یا یکی از همراهان مندرج در گذرنامه) مشکلات تفکیک از گذرنامه و غیره پیش نیاید. 11- از هر گونه برخورد کلامی غیرمعمول با مأموران نظامی و امنیتی اجتناب نمایند. 12- در هنگام زیارت عتبات عالیات، از انجام اعمال خارج از عرف و رویههای عمومی مذهب شیعه جدا خودداری نمایند.
حمل هرگونه مواد مخدر حتی به مقدار خیلی کم و برای مصرف شخصی و یا به عنوان دارو، نزد محاکم عراقی قابل قبول نبوده و احکام سنگینی را برای حامل در برخواهد داشت
13- همراه داشتن تصویر شناسنامه، کارت ملی و چند قطعه عکس، درصورت مفقودشدن گذرنامه ضروری می باشد. 14- به همراه داشتن آدرس دقیق بستگان و شماره تماس آنان در ایران و هماهنگی با مسئولین کاروانها برای مواقع اضطراری لازم است.
15- از خرید هرگونه وسایل غیر مجاز و نظامی مانند شوکر، باطوم، دستبند پلیس، جلیقههای مخصوص حمل سلاح و خشاب و غلاف اسلحه و همچنین از خرید انواع حیوانات مانند پرندگان زینتی و امثالهم خودداری گردد.
16- تجار و کادر فنی شرکتها که قصد سفر و یا اقامت در عراق را دارند، لازم است مدارک مورد نیاز خود را در ایران ترجمه و به تائید وزارت امور خارجه برسانند. 17- کسانی که بدلایلی ممکن است مجبور به تنظیم وکالت نامه در نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در عراق شوند، بهتر است متن وکالتنامه خود را قبلا با هماهنگی وکیل مربوطه و یا یکی از دفاتر اسناد در کشور تهیه و همراه خود داشته باشند.
18- برای تهیه وکالتنامه حضور موکل در نمایندگی و امضاء ذیل متن مربوطه ضروری بوده و می بایست با ارائه مدرک معتبر از قبیل گذرنامه، شناسنامه و کارت ملی صورت پذیرد.عالم بزرگ شیخ بهایى، برای ورود به حرم اولیای الهی و بهره مند شدن از این فضاهای روحانی مطالبی بیان نموده است که یاد آوری آنها سودمند است:
1. پیش از دخول به روضه، غسل کند.
2. تا داخل شدن با طهارت باشد.
3. جامه نو پاک پوشد و بر در مشهد بایستد و دعاى منقول بخواند و اذن دخول بطلبد پس اگر در آن حال او را رقّت بهم رسد داخل شود و الاّ انتظار بکشد که هر گاه رقّت بهم رسد داخل شود.
4. با خضوع و خشوع داخل شود و در حین دخول پاى راست را مقدّم دارد و در وقت بیرون آمدن پاى چپ را.
5. خود را به ضریح بچسباند. بعضى توهّم کردهاند که دور ایستادن بهتر است و این غلط است چه در احادیث وارد شده که بر ضریح تکیه باید کرد و بوسیدن ضریح جایز است و در بوسیدن آستان ها حدیثى وارد نشده و بعضى از مجتهدین امامیّه برآنند که جایز است.
6. رو به قبله نکند، بلکه رو به ضریح و پشت به قبله کردن در حالت زیارت بهتر است.
7. زیارت به طریق منقول بنماید، و قول السّلام علیک کافیست و بعضى از مجتهدین حاضر شدن در آنجا را کافى مىدانند.
8. جانب راست روى خود را بر ضریح بنهد و در وقت فارغ شدن از زیارت دعا کند.
9. جانب چپ روى خود را بر ضریح بنهد و از خداى تعالى بحقّ او و بحقّ صاحب قبر سؤال و درخواست کند که او را از اهل بهشت بگرداند به شفاعت صاحب قبر و در دعا کردن و الحاح نمودن مبالغه کند.
10. بر سر بالین (بالاى سر) آید و رو به قبله نموده و دعا کند.
11. بعد از نماز زیارت دعاى منقول بخواند و آن چه به خاطرش رسد از امور دین و دنیا طلب نماید و دعا براى جمیع خلایق نمودن بهتر است چه آن به اجابت نزدیکتر است.
12. در آن مکان تلاوت قرآن بنماید و ثواب آن را به صاحب ضریح هدیه کند چه نفع آن باز به او مىرسد و سبب تعظیم صاحب قبر است.
13. در جمیع احوال و به حسب استطاعت، احضار قلب داشته باشد و از جمیع گناهان توبه کند.
14. بر خدمتکاران، نگاهبانان و محتاجان آن مقام، تصدّق نماید، چه ثواب تصدّق در آن مقام مضاعف مىشود.
15. خدمتکاران، نگاهبانان و محتاجان آن مقام را تعظیم نماید، چه فى الحقیقه تعظیم ایشان تعظیم صاحب قبر است.
16. هر گاه از زیارت برگردد، تا در آن شهر است باز به زیارت رود.
17. آن که هر گاه رفتن او نزدیک آید، وداع به دعاى منقول کند.
18. از خداى تعالى، عود و بازگشت بدان مقام را سؤال کند.
18. در وقت بیرون آمدن از آن مقام، روى به ضریح کرده، پس پس و عقب عقب بیرون آید.
20. زود از آن مقام بیرون رود، چه حرمت و تعظیم در آن بیشتر است و اشتیاق باز آمدن زودتر بهم مىرسد. (جامع عباسى، ج2، ص 167 - 169)
از خداوند با تضرع بخواهید که مانعی بر سر راه این سفر معنوی قرار نگیرد و لوازم مادی و معنوی این سفر عشق را برای شما مهیا سازد.
«اللهم ارزقنا فی الدنیا زیاره الحسین علیه السلام و فی الاخره شفاعته؛ خداوندا! در دنیا زیارت امام حسین علیه السلام و در آخرت شفاعت آن حضرت را روزی ما بفرما»- از اکنون خود را در آن فضای ملکوتی تصور کنید و از همین حالا اعمال و رفتار و نیت خود را متناسب با آن فضا قرار دهید.
- اگر میان شما و کسی یا کسانی ناراحتی و دلخوری وجود داشته بر طرف کنید و اگر حقی از مردم بر گردن شما است ادا نمایید تا بدون حق الناس موفق به این زیارت الهی گردید.
- اگر نماز و روزه و مانند آن از حقوق الهی بر عهده شما است تصمیم بگیرید به تدریج قضا نمایید و با روی سفید به ملاقات ولی خدا بروید.
- ملتمسانه از خود آن بزرگواران درخواست زیارتی با معرفت و همراه با دستاورد های ماندگار معنوی و دنیوی و اخروی نمایید.
- کتاب هایی که در مورد مقام و عظمت و جایگاه اولیای الهی و به خصوص در باره مقام منیع و عرشی سالار شهیدان است مطالعه کنید تا کم کم در جوی کربلایی قرار گیرید. کتاب های مناسب برای این منظور عبارتند از:
الف- فروغ شهادت، استاد علی سعادت پرور.
ب- فرهنگ عاشورا، جواد محدثی .
ج – منتهی الآمال، زندگانی و احوال امام حسین –علیه السلام.
د- سخنان امام حسین –علیه السلام- از مدینه تا کربلا، صادق نجمی .