hoseindavudi
کاربر ويژه
زیارت، سیاحت، خرید صنایع دستی و محصولات یک شهر هر کدام به نوعی بهانه ای برای سفر محسوب می شوند. یک سفر هر چه قدر ابعاد بیشتر و متنوع تری داشته باشد لذت بخش تر است. چه خوب است که در فرصت های مناسب به سفرهایی بروید که چند بعدی باشند. سفر به شهر کاشمر یکی از این سفرهاست. کاشمر شهر امام زاده سید مرتضی و سیدحمزه، شهری که مرقد شهید بزرگوار مدرس را در خود جای داده، شهر خوردنی های لذت بخشی چون کشمش، سوهان خانگی و… و پر است از مناطق دیدنی! شهری که مردمی خونگرم و مهربان با لهجه های شیرین دارد. این ادعا حاصل مدت زیادی زندگی نگارنده با مردمان این دیار است. کاشمر دیدنی های بسیار زیادی دارد اما ما در این مطلب به معرفی ۳ آرامگاه معروف بسنده می کنیم.
با تاریخچه کاشمر آشنا شوید
قبل از معرفی مناطق زیارتی شهر کاشمر بد نیست شما را مقداری با تاریخچه این شهر آشنا کنیم. نام کاشمر در طول تاریخ دستخوش تغییرات زیادی بوده است؛ کشمر، کیشمر، کشمیر، کشمار و کاشمر، در ضمن این شهر تا سال ۱۳۱۳ ه. ش «ترشیز» نامیده می شد. برخی از یافته های باستان شناسی گویای قدمت زیست انسانی در این شهر حتی تا اواخر هزاره دوم پیش از میلاد است. این شهر در سال ۳۱ هجری به دست مسلمانان فتح شد.
مزار امام زاده سید حمزه
مزار بسیار زیبا و دیدنی که خواندن نماز جماعت در آن صفای بسیاری دارد. شاید برای خیلی از ما کمتر فرصت پیش بیاید که نماز جماعت را در زیر سقف آبی آسمان و در بین انبوهی از درختان و همراه با نغمه زیبای پرندگان بخوانیم. اگر گذرتان به کاشمر افتاد تجربه این نماز جماعت را از دست ندهید.مزار وسیع و دیدنی امام زاده سیدحمزه در یکی از خیابان های اصلی شمال کاشمر قرار گرفته و در بین مردم شهر به «باغمزار» معروف است.وسعت باغ در حدود ۸۰ هزار متر مربع بوده و در قسمت شمال غربی خود آرامگاه سیدحمزه را جای داده است. در مورد نسبت دقیق ایشان با امام موسی کاظم(ع) قول های مختلفی وجود دارد اما در اصل انتسابش به امام تردیدی نیست.وجود درخت سروی بزرگ و قدیمی در باغمزار بیانگر قدمت ساخت این مزار شریف با وسعت زیاد است. این درخت سرو بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ سال عمر دارد.صحن این مزار در ایام عزاداری محل اجتماع مردم و عزاداران است.وجود درختان بسیار و سر به فلک کشیده امکان استراحت زائران را به خوبی فراهم می کند. جالب است بدانید که حدود یک سوم مجموع اراضی شهر در بافت قدیم و جدید مربوط به موقوفات امام زاده حمزه می باشد. این مرقد مطهر ۸۰ خادم افتخاری و حدود ۳۵ نفر خادم رسمی دارد. ضمنا نمای درونی گنبد و اطراف رواق با آینه کاری زیبایی تزیین شده است.
شهید مدرس را که حتما می شناسید، مردی بزرگ و مبارز. آرامگاه ایشان هرچند جزو آثار جدید شهر است اما دیدن آن خالی از لطف نیست.شهید مدرس روحانی آزادی خواه کشورمان جزو چهره های برجسته تاریخ معاصر است که در اردستان (از شهرهای استان اصفهان) به دنیا آمد و همزمان با مشروطه وارد فعالیت های سیاسی شد؛ پس از چندی با حمایت مراجع به عضویت مجلس درآمد و آزادی و استقلال کشور را در پناه شرع مقدس اسلام هدف خود قرار داد.وی از مجلس پنجم و با روی کار آمدن رضاخان به مخالفت شدید با وی پرداخت و از دوره هفتم و به دنبال تقلب علنی از راهیابی به مجلس بازماند. ابتدا به خواف تبعید شد، پس از ۹ سال تبعید در خواف به کاشمر منتقل و به شهادت رسید.بنای کنونی آرامگاه ایشان پس از پیروزی انقلاب و به وسیله آستان قدس رضوی ساخته شد.
آرامگاه سیدمرتضی
http://2rism.net/plugins/forum/forum_viewtopic.php?730.post
جغرافیای شهری – علت وجودی شهر کاشمر
از منابع تاریخی چنین بر می آید که جای گاه نخستین کاشمر درغرب شهر کنونی در محلی به نام کشمر بوده است پیشینه ی آن به دوران پارت ها می‌رسد.پس ازحمله ی اعراب و ویرانیهای شگرفی که به همراه داشت،مردم کشمربه ناحیه ای که امروز به خیابان سلطانیه معروف است کوچ کردند و درحدفاصل سلطانیه وقریه ی فیض آباد که به شهر کهنه (خیابان۱۷شهریورکنونی) معروف است مسکن گزیدند.به هرحال کاشمر شهری است که هزاران سال را فراپشت نهاده است وبسیاری از ادوار واحوال رابه خوددیده است »باید دانست که نقش عوامل طبیعی درمکان گزینی شهر ودوام و بقای آن اهمیتی به سزا دارد .چرا که شهرهایی درطول تاریخ ایران باقی‌مانده اند که از مزایایی چون:واقع شدن درپای کوهها ویادر حوضه های میان کوهستانی ،دسترسی به منابع آب (عمدتاً قنات)،پس کرانه های نسبتاًحاصلخیزوجاده های تجاری باستانی برخورداربوده اند. درمورد شهر کاشمر اختصاصاً وضعیت توپوگرافی منطقه ،دشت را محلی مناسب برای تجمع سکونت گاههای انسانی ساخته است مهمترازآن دسترسی به منابع آب می تواند نمونه ای روشن برپیدایش و گسترش شهرودوام آن باشد ازمهمترین قنات های شهر کاشمر می توان به سلطانیه وفیض آباد اشاره کرد .این دو در محلات قدیمی شهر که هسته ی اولیه ی آن به حساب می آیند،جریان داشته اند.
ساخت و بافت شهر
به طورکلی ازنظر خصوصیات مشترک می توان۳ نوع بافت شهری درکاشمر تشخیص داد.
بافت قدیم وسنتی کاشمر
شهر کاشمر تا پیش ازسال ۱۳۵۵ساختاری سنتی داشت.خصوصیات فیزیکی آن باتوجه به اصول وگرایش های حاکم برچگونگی شکل گیری اغلب شهرهای ایران استوار بود .بافت سنتی شهر کاشمر تحت تاثیر سازگاری باشرایط اقلیمی ،داشتن روابط نزدیک مردم درهمسایگی ، همکاری وتمهیدات امنیتی ،دارای ساختاری متراکم وقلعه ای بوده واز عناصر زیر تشکیل شده بود :
۱- محلات شهر
۲- بازار ومعابر اصلی
۳- ارگ شهر
۴- حصار وباروهای شهر ودروازه های آن
بزرگترین وفعال ترین محله ی کاشمر ،شهر کهنه بوده ،که بیشتر آن درجنوب بازار قدیم وخیابان ۱۷شهریور کنونی قرار داشته است .گرداگردآن را بارو وخندق فراگرفته بود .محله شهرنو همان گونه که ازآن پیداست درپی توسعه شهر کهنه بوجودآمده ودرمرکز آن مسجد جامع بنا شده است .ازنظر بافت وجوه مشترکی با محله شهرکهنه دارد.قطعات زمین درشهرکهنه ونو دارای بافت منظم وبسیار کوچک وفشرده است.خانه ها بیشتر یک طبقه ودارای صحن حیاط می باشند. مصالح مصرفی در آن ها خشت خام وآجر با سقف های چوبی وطاق گهواره ای هستند . شایان گفت است که فشردگی بافت های شهر سنتی از جمله کاشمر علاوه بر پاسخ گویی به شرایط نامساعد اقلیمی مزایای دیگری را نیز دربرداشته است .ازجمله:کاهش قابل توجه شبکه ی ارتباطی وحمل ونقل شهری ،به حداقل رساندن مصرف انرژی بابه کارگیری نیروهای طبیعت مثل سیستم های انفعال خنک کنندگی (بادگیرها) استفاده از زمین باقی مانده برای کشاورزی ،پیوندهای اجتماعی .ونهایتاً حفاظت ازمحیط زیست مجموعه ی بازار نیزدر مسیر دروازه های مهم شهر یعنی دروازه ی تربت وسبزوار قرار داشته وبخشی از بافت اصلی شهر را تشکیل می داده است .
بافت استقرار روستایی قدیم
در مراحل بعدی توسعه ،قریه های نزدیک به هسته ی اولیه یعنی فیض آباد وسلطان آباد تقریباً به شهر متصل شده اند .این بخش از توسعه دارای بافت روستایی محله ی فیض آباد که قریه ی فیض آباد را به شهر متصل ساخته ومحله ی نوکه در امتداد جاده ی تربت حیدریه بنا شده پس از نابودی بارووخندق شهر ساخته شد وکم کم به شهر وصل شده اند شیوه ی ساختمان خانه ها با شهرنو چندان متفاوت نیست ،بااین تفاوت که فاقد نظام وسلسله مراتب شهری وبخصوص تشکل سازمان یافته است .این قسمت ازتوسعه ی شهری که درحد فاصل زمان قدیم وتوسعه ی سال های اخیر قرار گرفته ،مرحله ای ازهرج ومرج شهر ی را نشان می دهد که نظام ساختاری آن برمبنای امتداد خیابان ها میباشد و متأثر از فعالیت اندام های عمل کردی شهر مانند بازار یا بناهای مذهبی و غیره
با تاریخچه کاشمر آشنا شوید
قبل از معرفی مناطق زیارتی شهر کاشمر بد نیست شما را مقداری با تاریخچه این شهر آشنا کنیم. نام کاشمر در طول تاریخ دستخوش تغییرات زیادی بوده است؛ کشمر، کیشمر، کشمیر، کشمار و کاشمر، در ضمن این شهر تا سال ۱۳۱۳ ه. ش «ترشیز» نامیده می شد. برخی از یافته های باستان شناسی گویای قدمت زیست انسانی در این شهر حتی تا اواخر هزاره دوم پیش از میلاد است. این شهر در سال ۳۱ هجری به دست مسلمانان فتح شد.
مزار امام زاده سید حمزه
مزار بسیار زیبا و دیدنی که خواندن نماز جماعت در آن صفای بسیاری دارد. شاید برای خیلی از ما کمتر فرصت پیش بیاید که نماز جماعت را در زیر سقف آبی آسمان و در بین انبوهی از درختان و همراه با نغمه زیبای پرندگان بخوانیم. اگر گذرتان به کاشمر افتاد تجربه این نماز جماعت را از دست ندهید.مزار وسیع و دیدنی امام زاده سیدحمزه در یکی از خیابان های اصلی شمال کاشمر قرار گرفته و در بین مردم شهر به «باغمزار» معروف است.وسعت باغ در حدود ۸۰ هزار متر مربع بوده و در قسمت شمال غربی خود آرامگاه سیدحمزه را جای داده است. در مورد نسبت دقیق ایشان با امام موسی کاظم(ع) قول های مختلفی وجود دارد اما در اصل انتسابش به امام تردیدی نیست.وجود درخت سروی بزرگ و قدیمی در باغمزار بیانگر قدمت ساخت این مزار شریف با وسعت زیاد است. این درخت سرو بین ۶۰۰ تا ۸۰۰ سال عمر دارد.صحن این مزار در ایام عزاداری محل اجتماع مردم و عزاداران است.وجود درختان بسیار و سر به فلک کشیده امکان استراحت زائران را به خوبی فراهم می کند. جالب است بدانید که حدود یک سوم مجموع اراضی شهر در بافت قدیم و جدید مربوط به موقوفات امام زاده حمزه می باشد. این مرقد مطهر ۸۰ خادم افتخاری و حدود ۳۵ نفر خادم رسمی دارد. ضمنا نمای درونی گنبد و اطراف رواق با آینه کاری زیبایی تزیین شده است.
مقبره شهید مدرسشهید مدرس را که حتما می شناسید، مردی بزرگ و مبارز. آرامگاه ایشان هرچند جزو آثار جدید شهر است اما دیدن آن خالی از لطف نیست.شهید مدرس روحانی آزادی خواه کشورمان جزو چهره های برجسته تاریخ معاصر است که در اردستان (از شهرهای استان اصفهان) به دنیا آمد و همزمان با مشروطه وارد فعالیت های سیاسی شد؛ پس از چندی با حمایت مراجع به عضویت مجلس درآمد و آزادی و استقلال کشور را در پناه شرع مقدس اسلام هدف خود قرار داد.وی از مجلس پنجم و با روی کار آمدن رضاخان به مخالفت شدید با وی پرداخت و از دوره هفتم و به دنبال تقلب علنی از راهیابی به مجلس بازماند. ابتدا به خواف تبعید شد، پس از ۹ سال تبعید در خواف به کاشمر منتقل و به شهادت رسید.بنای کنونی آرامگاه ایشان پس از پیروزی انقلاب و به وسیله آستان قدس رضوی ساخته شد.
آرامگاه سیدمرتضی
http://2rism.net/plugins/forum/forum_viewtopic.php?730.post
جغرافیای شهری – علت وجودی شهر کاشمر
از منابع تاریخی چنین بر می آید که جای گاه نخستین کاشمر درغرب شهر کنونی در محلی به نام کشمر بوده است پیشینه ی آن به دوران پارت ها می‌رسد.پس ازحمله ی اعراب و ویرانیهای شگرفی که به همراه داشت،مردم کشمربه ناحیه ای که امروز به خیابان سلطانیه معروف است کوچ کردند و درحدفاصل سلطانیه وقریه ی فیض آباد که به شهر کهنه (خیابان۱۷شهریورکنونی) معروف است مسکن گزیدند.به هرحال کاشمر شهری است که هزاران سال را فراپشت نهاده است وبسیاری از ادوار واحوال رابه خوددیده است »باید دانست که نقش عوامل طبیعی درمکان گزینی شهر ودوام و بقای آن اهمیتی به سزا دارد .چرا که شهرهایی درطول تاریخ ایران باقی‌مانده اند که از مزایایی چون:واقع شدن درپای کوهها ویادر حوضه های میان کوهستانی ،دسترسی به منابع آب (عمدتاً قنات)،پس کرانه های نسبتاًحاصلخیزوجاده های تجاری باستانی برخورداربوده اند. درمورد شهر کاشمر اختصاصاً وضعیت توپوگرافی منطقه ،دشت را محلی مناسب برای تجمع سکونت گاههای انسانی ساخته است مهمترازآن دسترسی به منابع آب می تواند نمونه ای روشن برپیدایش و گسترش شهرودوام آن باشد ازمهمترین قنات های شهر کاشمر می توان به سلطانیه وفیض آباد اشاره کرد .این دو در محلات قدیمی شهر که هسته ی اولیه ی آن به حساب می آیند،جریان داشته اند.
ساخت و بافت شهر
به طورکلی ازنظر خصوصیات مشترک می توان۳ نوع بافت شهری درکاشمر تشخیص داد.
بافت قدیم وسنتی کاشمر
شهر کاشمر تا پیش ازسال ۱۳۵۵ساختاری سنتی داشت.خصوصیات فیزیکی آن باتوجه به اصول وگرایش های حاکم برچگونگی شکل گیری اغلب شهرهای ایران استوار بود .بافت سنتی شهر کاشمر تحت تاثیر سازگاری باشرایط اقلیمی ،داشتن روابط نزدیک مردم درهمسایگی ، همکاری وتمهیدات امنیتی ،دارای ساختاری متراکم وقلعه ای بوده واز عناصر زیر تشکیل شده بود :
۱- محلات شهر
۲- بازار ومعابر اصلی
۳- ارگ شهر
۴- حصار وباروهای شهر ودروازه های آن
بزرگترین وفعال ترین محله ی کاشمر ،شهر کهنه بوده ،که بیشتر آن درجنوب بازار قدیم وخیابان ۱۷شهریور کنونی قرار داشته است .گرداگردآن را بارو وخندق فراگرفته بود .محله شهرنو همان گونه که ازآن پیداست درپی توسعه شهر کهنه بوجودآمده ودرمرکز آن مسجد جامع بنا شده است .ازنظر بافت وجوه مشترکی با محله شهرکهنه دارد.قطعات زمین درشهرکهنه ونو دارای بافت منظم وبسیار کوچک وفشرده است.خانه ها بیشتر یک طبقه ودارای صحن حیاط می باشند. مصالح مصرفی در آن ها خشت خام وآجر با سقف های چوبی وطاق گهواره ای هستند . شایان گفت است که فشردگی بافت های شهر سنتی از جمله کاشمر علاوه بر پاسخ گویی به شرایط نامساعد اقلیمی مزایای دیگری را نیز دربرداشته است .ازجمله:کاهش قابل توجه شبکه ی ارتباطی وحمل ونقل شهری ،به حداقل رساندن مصرف انرژی بابه کارگیری نیروهای طبیعت مثل سیستم های انفعال خنک کنندگی (بادگیرها) استفاده از زمین باقی مانده برای کشاورزی ،پیوندهای اجتماعی .ونهایتاً حفاظت ازمحیط زیست مجموعه ی بازار نیزدر مسیر دروازه های مهم شهر یعنی دروازه ی تربت وسبزوار قرار داشته وبخشی از بافت اصلی شهر را تشکیل می داده است .
بافت استقرار روستایی قدیم
در مراحل بعدی توسعه ،قریه های نزدیک به هسته ی اولیه یعنی فیض آباد وسلطان آباد تقریباً به شهر متصل شده اند .این بخش از توسعه دارای بافت روستایی محله ی فیض آباد که قریه ی فیض آباد را به شهر متصل ساخته ومحله ی نوکه در امتداد جاده ی تربت حیدریه بنا شده پس از نابودی بارووخندق شهر ساخته شد وکم کم به شهر وصل شده اند شیوه ی ساختمان خانه ها با شهرنو چندان متفاوت نیست ،بااین تفاوت که فاقد نظام وسلسله مراتب شهری وبخصوص تشکل سازمان یافته است .این قسمت ازتوسعه ی شهری که درحد فاصل زمان قدیم وتوسعه ی سال های اخیر قرار گرفته ،مرحله ای ازهرج ومرج شهر ی را نشان می دهد که نظام ساختاری آن برمبنای امتداد خیابان ها میباشد و متأثر از فعالیت اندام های عمل کردی شهر مانند بازار یا بناهای مذهبی و غیره