baroon
متخصص بخش ادبیات
کندر و تقویت حافظه
کُندُر گیاهی دارویی است از راسته افراها (Sapindales) که از صمغ آن هم به عنوان خوشبو کننده استفاده می‌شود. صمغ کندر را معمولا با اسفنددانه می‌سوزانند.
کندر مقوی قلب-حافظه- صاف شدن صدا- ضد خلط خونی است.
نام علمی این گیاه Boswellia thurifera یا B. sacra است. طعم این عصاره بسیار تلخ است .
محققان دریافتند که تجویز کندر ، به ویژه دوز g/kg0/05 ، در دوران بحرانی رشد و نمو سیستم عصبی جنین و نوزاد ، موجب افزایش چشمگیر (001/0>p) قابلیتهای یادگیری ، به ویژه تقویت و نگهداری حافظه می شود . از این رو به نظر می رسد که کندر می تواند دارای تاثیری مثبت بر روند تکامل مغز و احتمالا شکل گیری مناسب درختهای دندریتی ، اکسونها و برقراری ارتباطات صحیح بین آنها باشد.
آن چه از روایات راجع به کندر آمده به این شرح است:
محمد بن سنان از امام رضا(ع) نقل كرده است كه آن حضرت فرمود: «همسران باردارتان را كندر دهید؛ اگر حمل آنها پسر باشد، پاكیزه قلب ودانشمند و شجاع خواهد شد و اگر دختر باشد، خوش اخلاق و زیبا مىشود.»
پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
به زنان باردار خود، كندر بدهید؛ چرا كه عقل كودك را افزون مى كند.
پیامبر خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ):
بر شما باد كندر؛ چرا كه ... عقل را افزون مى كند، ذهن را ذكاوت مى دهد، چشم را جلا مى بخشد و فراموشى را از میان مى برد.
امام رضا (علیه السلام ):
فراوان كندر بخورید، آن را در دهان نگه دارید و بجوید. بلغم معده را مى زداید و آن را تمیز مى كند، عقل را استحكام مى بخشد و غذا را مى گوارد.
بهترین راه مصرف کندر
آنرا کوبیده و هر روز صبح ناشتا یک قاشق مربا خوری از آنرا در یک استکان آب حل کرده و مصرف نمایید.
همچنین میتوانید آنرا در دهان گذاشته و به صورت آدامس از آن استفاده نمایید اما کمی تلخ میباشد.
بی خوابی، بد خوابی، نگرانی و اضطراب، سوء هضم، یبوست مزاج، پرخوری، به جای نظم در غذا، خوردن مواد مختلف به فاصله های کم، زیاد خوردن ماست ترش و دوغ ، خوردن زیاد مقدار پنیر، سیب ترش، مقدار زیادی گشنیز هر کدام به طریقی فعالیت های فکری را دشوار یا حافظه و سرعت انتقال را موقتا کند می کند.
بر عکس خواب مناسب، استراحت، اطمینان خاطر، تغذیه مناسب و منظم، مزاج مرتب، مطالعه در زمان مناسب ( نه بلافاصله بعد از صرف غذا ) خوردن مقدار مناسبی از خرما یا کشمش، عسل و گردو به همراه پنیر، آجیل به مقدارکم، تنفس عمیق در هوای سالم و ورزش صبحگاهی، استفاده از شیر یا شیر کاکائو در صورت امکان، استراحت نیم ساعته در نزدیکی ظهر، بیدار ماندن بعد از نماز صبح یا بعد از طلوع آفتاب، خودداری از خواب نزدیک غروب آفتاب موجب نشاط و فعالیت مغز و افزایش حافظه و آمادگی برای کارهای فکری می شود.
خوردن صبحانه در ساعات اولیه بامداد (صبح نسبتا زود) به این مقصود کمک می کند . استفاده از مقدارکمی زنجبیل در غذاها ( به جای ادویه دیگر یا همراه آنها ) نیز مفید است. تلاوت آیات قرآن کریم و روزه ماه مبارک رمضان نیز به دلایلی که نیاز به بحث جداگانه دارد، در افزایش حافظه مؤثر است.
برای تقویت حافظه، مصرف آنتیاكسیدانها(مثل میوه و سبزی ها) كه از سلول‌های بدن دفاع و آنها را تغذیه می‌كند، پیشنهاد شده است. آنتیاكسیدانها همچنین از رسوب‌كردن چربی در رگ‌های خونی جلوگیری می‌كنند و باعث می‌شوند كه خون به راحتی جریان پیدا كند و به مغز برسد.
مطالعاتی كه در دانشگاه پزشكی هاروارد انجام شده، نشان داده است افرادی كه مقدار زیادی سبزیجات تازه استفاده می‌كنند، كمتر دچار فراموشی و تضعیف حافظه می‌شوند.
مغز برای انجام فعالیت های طبیعی خود به استیل كولین نیاز دارد كه منشأ آن از لسیتین می باشد. وقتی لسیتین ازطریق غذا دریافت می شود طی مراحل جذب وهضم به كبد وارد شده ، شكسته و كولین كه جزئی از ساختمان لسیتین است از آن جدا می شود كه از این كولین آزاد شده بسیاری از مواد حیاتی و ضروری بدن ساخته خواهد شد.
یكی از نقش های مهم كولین در ساختن استیل كولین است. استیل كولین اهمیت بسیاری برای فعالیت مغز و مركز حافظه دارد و با بودن استیل كولین، مغز و مركز حافظه توانایی ضبط و نگهداری صحبت ها، نوشته ها و دیده ها را خواهند داشت و تا زمانی كه این ماده حیاتی یعنی استیل كولین ساخته شده از لسیتین به اندازه كافی به مغز برسد ما دچار فراموشی نمی شویم و برعكس در اثر كاهش مقدار استیل كولین به دنبال كمبود لسیتین ، حتی به مدت كوتاه، قدرت حافظه كاهش یافته و فرد قدرت حفظ طولانی صحبت ها و دیده ها را از دست خواهد داد و یا مطالب و مسائل جدید را به سختی به خاطر می سپارد.
منابع غذایی لسیتین
لسیتین درعدس، ذرت، شیر، زرده تخم مرغ، تخم آفتابگردان، جوانه گندم، بادام زمینی، آرد جو و سر، كبد(جگر) گوساله و... وجود دارد ولی از همه بیشتر در لوبیای سویا یافت می شود. مقدار لسیتین موجود در لوبیای سویا بسیار بالاتر از لسیتین سایر مواد ذكر شده می باشد و به همین علت در سازمان بهداشت جهانی(WHO) سویا را، سلطان لسیتین معرفی كرده اند. به عبارتی كیفیت لسیتین گرفته شده از سویا از سایر تركیبات بهتر و بالاتر می باشد.
مطالعه دو مطلب "غذاهای تقویت كننده حافظه (1)" و "غذاهای تقویت كننده حافظه (2)" در همین سایت به آدرس "صفحه اصلی > تغذیه و سلامت > خبرها و دانستنیهای تغذیه > تغذیه افراد سالم " نیز برای تان مفید خواهد بود.
این روزها نبرد بین كربوهیدرات و پروتئین بسیار زیاد است، به خصوص اینکه رژیم‌های پُر پروتئین و كم كربوهیدارت اثرات مطلوبی در كاهش وزن و افزایش هوشیاری از خود نشان داده‌اند. البته نه قندها و نه پروتئین‌ها، نقش مستقیمی در افزایش توانایی فرد برای تمركز ایفا نمی کنند و به عنوان منبع قدرت مغزی به حساب نمی‌آیند. اما نباید كل تاثیرات را نادیده گرفت.
در بدن، كربوهیدرات‌ها (قندها) به گلوكز تبدیل می‌شوند. این كار حداقل 2 تا 4 ساعت طول می‌كشد، در حالی كه تجزیه پروتئین‌ها حداقل به 4 ساعت زمان نیاز دارد. بنابراین نمی توان گفت یك ماده غذایی اثرات معجزه آسایی بر حافظه داشته باشد.
متخصصان تغذیه معتقدند تركیبی از غذاها مثل میوه‌جات، سبزیجات، غلات و دیگر مواد غذایی در كل باعث بهبود سلامت جسم و ذهن می‌شوند و اگر فردی رژیم غذایی سالمی داشته باشد، كل فعالیت‌های جسمی و ذهنی او در حد مطلوب و مورد نظر قرار می‌گیرند.
عامل دیگری كه ممكن است با تمركز ذهن افراد رابطه داشته باشد، پُرخوری یا كم خوری است.
اگر فردی قبل از انجام یك كار مهم، پُرخوری كند، احساس خواب آلودگی می‌كند، زیرا گردش خود از مغز به سمت معده منحرف می‌شود تا عمل هضم غذا به بهترین نحو صورت گیرد. از سوی دیگر افرادی كه كالری كافی دریافت نمی كنند و از وعده غذایی خود صرف نظر می‌كنند یا تحت رژیم های سخت غذایی قرار دارند، نمی توانند تمركز خوبی داشته باشند و حواس آنها به راحتی پرت می‌شود.
به علاوه تحقیقات نشان داده است كودكانی كه صبحانه میل می‌كنند، حافظه كوتاه مدت بهتری نسبت به همكلاسی‌های خود كه صبحانه نمی‌خورند، دارند. در ضمن كودكانی كه صبحانه‌های پُر كالری می‌خورند (مثل كیك، شكلات، شیرینی و...) تمركز خوبی ندارند.
رژیم‌های غذایی پُر چرب نیز روی آگاهی و تمركز، اثرات منفی دارد، طوری كه حافظه و یادگیری تضعیف می‌شود، پس نمی‌توان از افرادی كه غذاهای پُرچرب می‌خورند، انتظار هوش آنچنانی داشت.
قفسه‌های مغازه‌ها یا داروخانه‌ها پر از قرص‌ها، شربت‌ها و مكمل‌های ویتامین، املاح و مواد گیاهی است كه روی همه آنها قید شده كه از نظر جسمی و ذهنی باعث تقویت شما می‌شوند. تعداد این مواد آنقدر زیاد است كه قابل شمارش نیست، اما مطمئن باشید این مواد آن طور هم كه درباره آنها تبلیغ شده، سودمند نیستند و اگر یك امتحان یا مصاحبه بزرگی در پیش دارید، بهتر است برای تقویت حافظه و تمركز خود، بر روی این مواد حساب باز نكنید.
گزارش‌هایی وجود دارد كه می‌گوید ویتامین‌های E,C,B و بتاكاروتن و منیزیم می تواند قدرت مغز را تقویت كنند. اما هیچ كس ثابت نكرده كه قرص های حاوی این مواد بتوانند باعث تقویت حافظه و تمركز شوند. در ضمن وقتی مقدار زیادی از این مواد در غذاهای طبیعی وجود دارند، چرا به سراغ قرص های آنها برویم؟
ویتامین C را به راحتی در مركبات می‌توان یافت. بتاكاروتن در هویج ، اسفناج و دیگر سبزیجات برگ دار سبز وجود دارد. قرص های ویتامینی و مكمل موارد مصرف خاصی دارند و هیچ وقت نمی‌توانند جای مواد غذایی را بگیرند.
به تازگی نظریه‌هایی مطرح شده كه قابل توجه است. مثل مواد غذایی حاوی اسید‌های چرب امگا3(مثل ماهی)، وین پوستین(كه در یك گیاه وجود دارد) یا كولین(ماده مغذی اصلی موجود در لسیتین) دارای اثرات خاصی هستند و بر سلامت ذهن، تاثیرات مثبتی دارند و محققان در تلاشند تركیبی از این مواد را در اختیار افراد بگذارند تا قدرت حافظه آنها تقویت شود.
فكر نكنید اگر غذای خاصی مصرف كنید، تمركز و حافظه شما قدرت فوق العاده‌ای پیدا می‌كند. اگر امتحان یا مصاحبه‌ای در پیش دارید و دوست دارید حافظه و تمركز شما قدرت خوبی داشته باشند، نكات زیر را به خاطر بسپارید:
- كارهای لازم را برای آمادگی خود، از قبل انجام دهید، سر فرصت و بدون عجله.
- شب قبل، خوب بخوابید.
- ورزش را در برنامه زندگی خود به طور منظم در نظر بگیرید.
- یك رژیم غذایی متعادل و حاول تمامی گروه های غذایی مصرف كنید. به هیچ وجه از ماده غذایی خاصی به منظور تقویت حافظه استفاده نكنید؛ چون ممكن است وضعیت شما را بدتر كند. از غذاهای طبیعی و سالم در حد معقول استفاده كنید تا ذهن شما برای هر كاری آماده باشد.