baroon
متخصص بخش ادبیات
گلپر و خواص آن
گلپر گیاهی است معطر که می توان از تمام بخش های آن در صنعت غذا و دارو استفاده کرد.
گلپر گیاهی گلدار، علفی و چند ساله از تیره چتریان است.
نام علمی این گیاه Heracleum persicum است.
این گیاه بومی ایران بوده و در نواحی نمناک کوهستانی ایران و حاشیه های آن می روید.
همه ی گونه های این گیاه معطر هستند و برخی گونه ها در آشپزی ایرانی به عنوان ادویه و برخی دیگر در صنعت داروسازی کاربرد دارند.
گلپر گیاهی گلدار، علفی و چند ساله از تیره چتریان است.
نام علمی این گیاه Heracleum persicum است.
این گیاه بومی ایران بوده و در نواحی نمناک کوهستانی ایران و حاشیه های آن می روید.
همه ی گونه های این گیاه معطر هستند و برخی گونه ها در آشپزی ایرانی به عنوان ادویه و برخی دیگر در صنعت داروسازی کاربرد دارند.
دانه های گلپر بسیار نازک بوده و دارای طعم تند و معطر است.
پودر دانه های این گیاه بیشترین کاربرد را برای مواد غذایی دارد، به عنوان مثال پودر گلپر را می توان روی باقلای پخته، عدسو دیگر حبوبات، سیب زمینیپخته و انواع سوپ هاو خورش هاو همچنین روی اناردانه شده پاشید.
پودر دانه های این گیاه بیشترین کاربرد را برای مواد غذایی دارد، به عنوان مثال پودر گلپر را می توان روی باقلای پخته، عدسو دیگر حبوبات، سیب زمینیپخته و انواع سوپ هاو خورش هاو همچنین روی اناردانه شده پاشید.
ترکیبات گلپر
گلپر دارایمس بوده و از نظر ترکیبات شیمیایی به خصوص در دانه های آن، اسانس روغنی فراری وجود دارد که از گرد آن برای معطر ساختن بعضی غذاها استفاده می شود. مهم ترین روغن فرار موجود در گلپر، آنتول(anethole) نام دارد.
گلپر دارایمس بوده و از نظر ترکیبات شیمیایی به خصوص در دانه های آن، اسانس روغنی فراری وجود دارد که از گرد آن برای معطر ساختن بعضی غذاها استفاده می شود. مهم ترین روغن فرار موجود در گلپر، آنتول(anethole) نام دارد.
موارد استفاده از آنتول به شرح زیر است:
1- به عنوان طعم دهنده در صنایع غذایی و دارویی؛ از جمله در صنایع قنادی و شیرینی پزی، در محلول های دهان شویه، در خمیر دندانو یا گرده های مورد استفاده در دندانپزشکی، در آشامیدنی های غیرالکلی و فرآورده های دارویی دیگر.
2- به عنوان معطر کننده در صابون و خمیر دندان
3- به عنوان عامل حساس کننده در بی رنگ کردن فیلم های عکاسی
4- به عنوان عامل جذب کننده مواد در مشاهدات میکروسکوپی
5- به عنوان عامل ضد نفخدر مصارف دارویی
6- استفاده از آنتول در سنتز آلدئید
7- تهیه دی هیدرو آنتول به طریقه نیمه سنتزی
8- تهیه پارامتوکسی هیدرو تروپیک آلدئید
1- به عنوان طعم دهنده در صنایع غذایی و دارویی؛ از جمله در صنایع قنادی و شیرینی پزی، در محلول های دهان شویه، در خمیر دندانو یا گرده های مورد استفاده در دندانپزشکی، در آشامیدنی های غیرالکلی و فرآورده های دارویی دیگر.
2- به عنوان معطر کننده در صابون و خمیر دندان
3- به عنوان عامل حساس کننده در بی رنگ کردن فیلم های عکاسی
4- به عنوان عامل جذب کننده مواد در مشاهدات میکروسکوپی
5- به عنوان عامل ضد نفخدر مصارف دارویی
6- استفاده از آنتول در سنتز آلدئید
7- تهیه دی هیدرو آنتول به طریقه نیمه سنتزی
8- تهیه پارامتوکسی هیدرو تروپیک آلدئید
خواص دارویی این گیاه:
* اسانس گلپر به عنوان آنتی اکسیداندر کاهش خطرات قلبی عروقیو کاهش مقادیر لیپوپروتیئن های سرم نقش دارد.
* مقوی معده و سایر اندام های گوارش است.
* ضد نفخاست.
* ترشحات معده را زیاد کرده و سموم بدن را دفع می کند.
* ضد عفونی کننده و میکروب کش قوی است.
* باعث ازدیاد شیر مادراست.
* خوردن کم آن باعث شادی و نشاط می شود.
* برای هضم غذاموثر است.
* برای کمردردهای ناشی از رطوبت مفید است و می توان آن را همراه با غذا میل کرد.
* قطع کننده ی بلغم و دفع کننده ی باد و نفخ شکم است.
* بهترین دارو برای معالجه ی هیستریاست.
* دم کرده ی ریشه ی آن برای رفع ناراحتی های عصبی مفید است.
* برای تقویت حافظه کاربرد دارد.
* ضماد گلپر با موم و روغن جهت تسکین سیاتیکمفید است.
* ضماد گلپر با روغن زیتونبرای از بین بردن سیاهى زیر چشمو مالیدن پخته ی آن با سرکهو پوست انار جهت بواسیر نافع است.
* پاشیدن گرد گلپر روى زخم هاى خوره اى و جذام سودمند می باشد.
* اسانس گلپر به عنوان آنتی اکسیداندر کاهش خطرات قلبی عروقیو کاهش مقادیر لیپوپروتیئن های سرم نقش دارد.
* مقوی معده و سایر اندام های گوارش است.
* ضد نفخاست.
* ترشحات معده را زیاد کرده و سموم بدن را دفع می کند.
* ضد عفونی کننده و میکروب کش قوی است.
* باعث ازدیاد شیر مادراست.
* خوردن کم آن باعث شادی و نشاط می شود.
* برای هضم غذاموثر است.
* برای کمردردهای ناشی از رطوبت مفید است و می توان آن را همراه با غذا میل کرد.
* قطع کننده ی بلغم و دفع کننده ی باد و نفخ شکم است.
* بهترین دارو برای معالجه ی هیستریاست.
* دم کرده ی ریشه ی آن برای رفع ناراحتی های عصبی مفید است.
* برای تقویت حافظه کاربرد دارد.
* ضماد گلپر با موم و روغن جهت تسکین سیاتیکمفید است.
* ضماد گلپر با روغن زیتونبرای از بین بردن سیاهى زیر چشمو مالیدن پخته ی آن با سرکهو پوست انار جهت بواسیر نافع است.
* پاشیدن گرد گلپر روى زخم هاى خوره اى و جذام سودمند می باشد.
توجه:
* مصرف زیاد گلپر سبب سقط جنینمی شود، از این رو خانم های باردار در خوردن زیاد آن مجاز نیستند.
* با وجود تمام خواص مثبت گلپر نباید از گرد گلپر به مقادیر زیاد استفاده کرد چون ایجاد تپش قلبمی کند.
مقدار مجاز مصرف پودر دانه گلپر، 4 گرم در روز است.
گردآوری: مریم مرادیان نیری – کارشناس تغذیه تبیان
* مصرف زیاد گلپر سبب سقط جنینمی شود، از این رو خانم های باردار در خوردن زیاد آن مجاز نیستند.
* با وجود تمام خواص مثبت گلپر نباید از گرد گلپر به مقادیر زیاد استفاده کرد چون ایجاد تپش قلبمی کند.
مقدار مجاز مصرف پودر دانه گلپر، 4 گرم در روز است.
گردآوری: مریم مرادیان نیری – کارشناس تغذیه تبیان