آریوبرزن یا«آریا برزین»( آرین برزین =ایرانی باشکوه)( دریونانی ،آریو برزنوس) سردار ایرانی در زمان داریوش سوم هخامنشی بود که درکوه های پارس در برابر اسکندر مقدونی ایستاد وخود وسربازانش تاآخرین نفر قهرمانانه پایداری کردند وکشته شدند.
چگونگی نبرد ومقاومت
اسکندر وبخشی از سپاهیانش قصد تصرف شهر پارس راداشتند وآریوبرزن آنها رادرگذرگاه تنگی غافلگیر کرد وبااینکه برتری آشکار سپاه مقدونی روشن بود ،اووسپاهیانش شجاعانه جنگیدند امانتوانستند مانع رسیدن آنها به شهر پارس شوند.
آخرین مقاومت ها
آخرین نبرد اسکندر مقدونی با داریوش سوم در «گوگمل»، درنزدیکی موصل ،رخ دادوسپاه بیگانه پیروز شد واسکندر راه تصرف پارس پایتخت تابستانی هخامنشیان درپیش گرفت.اوبخشی ازسپاهیان خودرا به فرماندهی «پارمنیون» از راه دشت «مسیر رامهرمز وبهبهان کنونی »به پارس روانه شد وخوداز راه دشوار کوهستانی روانه شد.
آریوبرزن با 25هزار سپاهی ،در گذرگاه «دربندپارس» (درکهکیلویه )اسکندر رابه دام انداخت. سپاه ایران با غلطاندن سنگهای عظیم ازبالای کوه وپرتاب تیروسنگ فلاخن، عده بسیاری از سپاهیان اسکندر را نابودکردواسکندر فرمان عقب نشینی داد.سرانجام یکی از اسیران ایرانی که راه های منطقه را می شناخت وبه او وعده آزادی داده شده بود خیانت کرد وسپاه اسکندر را از کوره راهی به پشت مواضع ایرانیان رساند وآنان را در کمینگاهشان غافلگیر کرد. برخی مورخان نام این اسیر چوپان را« دلی بانی» نوشته اند.
ایرانیان شجاعانه مقاومت کردند وجنگیدند.آریوبرزن توانست حلقه محاصره مقدونیان رابشکافدوبگریزد. اوقصد داشت پیش از اسکندر به پارس برسدوبه سازماندهی دفاع از پایتخت بپردازد، ولی در بین راه باآن بخش از سپاهیان مقدونی روبرو شد که از راه جلگه روانه پارس بودند.اسکندر نیز در این هنگام به او رسید. سردار شجاع ایرانی هرگز تسلیم نشدوهمراه باسربازانش برسردفاع از سرزمین خویش به شهادت رسیدند.
پس از شهادت آریوبرزن ،پارس و ایران به آسانی به دست اسکندر افتاد.ایستادگی وی یکی از چندمقاومت انگشت شمار برابر سپاه مقدونی بود.
جایگاه آریوبرزن
گرچه آریوبرزن ویارانش کشته شدند اماازخون اینها در ایران لاله هایی رویید که هیچ وقت نمی گذارند تحت هیچ شرایطی ایران به نابودی وبه دست دشمنان بیفتد.
چگونگی نبرد ومقاومت
اسکندر وبخشی از سپاهیانش قصد تصرف شهر پارس راداشتند وآریوبرزن آنها رادرگذرگاه تنگی غافلگیر کرد وبااینکه برتری آشکار سپاه مقدونی روشن بود ،اووسپاهیانش شجاعانه جنگیدند امانتوانستند مانع رسیدن آنها به شهر پارس شوند.
آخرین مقاومت ها
آخرین نبرد اسکندر مقدونی با داریوش سوم در «گوگمل»، درنزدیکی موصل ،رخ دادوسپاه بیگانه پیروز شد واسکندر راه تصرف پارس پایتخت تابستانی هخامنشیان درپیش گرفت.اوبخشی ازسپاهیان خودرا به فرماندهی «پارمنیون» از راه دشت «مسیر رامهرمز وبهبهان کنونی »به پارس روانه شد وخوداز راه دشوار کوهستانی روانه شد.
آریوبرزن با 25هزار سپاهی ،در گذرگاه «دربندپارس» (درکهکیلویه )اسکندر رابه دام انداخت. سپاه ایران با غلطاندن سنگهای عظیم ازبالای کوه وپرتاب تیروسنگ فلاخن، عده بسیاری از سپاهیان اسکندر را نابودکردواسکندر فرمان عقب نشینی داد.سرانجام یکی از اسیران ایرانی که راه های منطقه را می شناخت وبه او وعده آزادی داده شده بود خیانت کرد وسپاه اسکندر را از کوره راهی به پشت مواضع ایرانیان رساند وآنان را در کمینگاهشان غافلگیر کرد. برخی مورخان نام این اسیر چوپان را« دلی بانی» نوشته اند.
ایرانیان شجاعانه مقاومت کردند وجنگیدند.آریوبرزن توانست حلقه محاصره مقدونیان رابشکافدوبگریزد. اوقصد داشت پیش از اسکندر به پارس برسدوبه سازماندهی دفاع از پایتخت بپردازد، ولی در بین راه باآن بخش از سپاهیان مقدونی روبرو شد که از راه جلگه روانه پارس بودند.اسکندر نیز در این هنگام به او رسید. سردار شجاع ایرانی هرگز تسلیم نشدوهمراه باسربازانش برسردفاع از سرزمین خویش به شهادت رسیدند.
پس از شهادت آریوبرزن ،پارس و ایران به آسانی به دست اسکندر افتاد.ایستادگی وی یکی از چندمقاومت انگشت شمار برابر سپاه مقدونی بود.
جایگاه آریوبرزن
گرچه آریوبرزن ویارانش کشته شدند اماازخون اینها در ایران لاله هایی رویید که هیچ وقت نمی گذارند تحت هیچ شرایطی ایران به نابودی وبه دست دشمنان بیفتد.