دید کلینیروی پیش برنده یک واکنش یونی ، جاذبه الکتروستاتیکی متقابل یونهای ناهمنام است. این جاذبه باعث آزاد شدن انرژی شبکه می‌شود. انرژی شبکه، عامل مهمی در تعیین تعداد بار منفی یا مثبتی است که اتم‌ها به هنگام تشکیل یک بلور یونی می‌پذیرند.
نامگذاری ترکیبات یونینامگذاری ترکیبات یونی بر قواعدی چند استوار است. ابتدا از کاتیون (یون مثبت) ترکیب نام برده می‌شود و آنیون (یون منفی) پس از آن ذکر می‌شود.
کاتیونبیشتر کاتیونها ، یونهای تک اتمی‌اند که توسط فلزات بوجود می‌آیند. اگر فلز تنها یک نوع کاتیون ایجاد کند، نام یون ، همانند فلز مربوط است. [SUP]+[/SUP]Na یون سدیم است. یعنی فلز سدیمی که ابتدا بصورت گازی در آمده است و از سدیم یک الکترون با اعمال انرژی یونش گرفته شده است. [SUP]2+[/SUP]Mg یون منیزیم است. [SUP]3+[/SUP]Al ، یون آلومینیوم است.
برخی از فلزات بیش از یک نوع کاتیون بوجود می‌آورند. در اینگونه موارد ، با نشان دادن تعداد بار کاتیونها در نامشان آنها را متمایز می‌کنیم. بار این نوع کاتیونها بصورت ارقام لاتین بعد از نام فارسی عنصر قرار داده می‌شود. [SUP]+[/SUP]Cu ، یون مس (I) و [SUP]2+[/SUP]Cu ، یون مس (II) است. در روشی قدیمی‌تر برای متمایز کردن دو نوع یون بوجود آمده از یک فلز ، پسوندی به نام فلز افزوده می‌شود. در این روش ، هرگاه نماد فلزی از لاتین مشتق شده باشد، از نام لاتین فلز استفاده می‌شود.
پسوند "- و" برای یون دارای بار مثبت کمتر و پسوند "- یک" برای یون با بار مثبت بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. [SUP]+[/SUP]Cu ، یون کوپرو و [SUP]2+[/SUP]Cu یون کوپریک است. [SUP]+[/SUP]Fe ، یون فرو و [SUP]2+[/SUP]Fe یون فریک است.
توجه کنید که در روش بالا تعداد بارها بروشنی بیان نمی‌شود و نیز این روش برای فلزاتی که بیش از دو نوع کاتیون تولید می‌کنند، قابل استفاده نیست.
آنیونآنیونهای تک‌اتمی از اتم فلزات به وجود می‌آیند. نام آنها از طریق حذف بخش آخر نام عنصر و افزودن پسوند "- ید" به باقیمانده به دست می‌آید. [SUP]-[/SUP]Cl یون کلرید است. [SUP]2-[/SUP]O ، یون اکسید است. [SUP]3-[/SUP]N یون نیترید است. اما ، تمام آنیونهایی که نامشان به "ید" ختم می‌شود تک اتمی نیستند. بلکه معدودی آنیونهای چند اتمی نیز نامشان با این پسوند ختم می‌شود. مثلا [SUP]-[/SUP]CN یون سیانید است. [SUP]-[/SUP]OH یون هیدروکسید است. [SUP]2-[/SUP]O[SUB]2[/SUB] یون پروکسید است.
آنیونهای چند اتمی بسیاری شناخته شده‌اند. بعنوان مثال [SUP]2-[/SUP]O[SUB]2[/SUB] یون پراکسید ، Cr[SUB]2[/SUB]O[SUB]7[/SUB][SUP]-2[/SUP] یون کرومات ، SO[SUB]3[/SUB][SUP]-[/SUP]2 یون سولفیت و [SUP]3-[/SUP]AsO[SUB]4[/SUB] یون آرسنات است.
یون چند اتمیاین یون ، یونی است که از چند اتم که با یکدگیر پیوند کووالانسی دارند، بوجود می‌آید. کایتونهای چند اتمی معدودند و دو نوع نمونه متداول عبارت اند از :
نامگذاری ترکیبات یونینامگذاری ترکیبات یونی بر قواعدی چند استوار است. ابتدا از کاتیون (یون مثبت) ترکیب نام برده می‌شود و آنیون (یون منفی) پس از آن ذکر می‌شود.
|
| کاتیون |
کاتیونبیشتر کاتیونها ، یونهای تک اتمی‌اند که توسط فلزات بوجود می‌آیند. اگر فلز تنها یک نوع کاتیون ایجاد کند، نام یون ، همانند فلز مربوط است. [SUP]+[/SUP]Na یون سدیم است. یعنی فلز سدیمی که ابتدا بصورت گازی در آمده است و از سدیم یک الکترون با اعمال انرژی یونش گرفته شده است. [SUP]2+[/SUP]Mg یون منیزیم است. [SUP]3+[/SUP]Al ، یون آلومینیوم است.
برخی از فلزات بیش از یک نوع کاتیون بوجود می‌آورند. در اینگونه موارد ، با نشان دادن تعداد بار کاتیونها در نامشان آنها را متمایز می‌کنیم. بار این نوع کاتیونها بصورت ارقام لاتین بعد از نام فارسی عنصر قرار داده می‌شود. [SUP]+[/SUP]Cu ، یون مس (I) و [SUP]2+[/SUP]Cu ، یون مس (II) است. در روشی قدیمی‌تر برای متمایز کردن دو نوع یون بوجود آمده از یک فلز ، پسوندی به نام فلز افزوده می‌شود. در این روش ، هرگاه نماد فلزی از لاتین مشتق شده باشد، از نام لاتین فلز استفاده می‌شود.
پسوند "- و" برای یون دارای بار مثبت کمتر و پسوند "- یک" برای یون با بار مثبت بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. [SUP]+[/SUP]Cu ، یون کوپرو و [SUP]2+[/SUP]Cu یون کوپریک است. [SUP]+[/SUP]Fe ، یون فرو و [SUP]2+[/SUP]Fe یون فریک است.
توجه کنید که در روش بالا تعداد بارها بروشنی بیان نمی‌شود و نیز این روش برای فلزاتی که بیش از دو نوع کاتیون تولید می‌کنند، قابل استفاده نیست.
|
| آنیون |
آنیونآنیونهای تک‌اتمی از اتم فلزات به وجود می‌آیند. نام آنها از طریق حذف بخش آخر نام عنصر و افزودن پسوند "- ید" به باقیمانده به دست می‌آید. [SUP]-[/SUP]Cl یون کلرید است. [SUP]2-[/SUP]O ، یون اکسید است. [SUP]3-[/SUP]N یون نیترید است. اما ، تمام آنیونهایی که نامشان به "ید" ختم می‌شود تک اتمی نیستند. بلکه معدودی آنیونهای چند اتمی نیز نامشان با این پسوند ختم می‌شود. مثلا [SUP]-[/SUP]CN یون سیانید است. [SUP]-[/SUP]OH یون هیدروکسید است. [SUP]2-[/SUP]O[SUB]2[/SUB] یون پروکسید است.
آنیونهای چند اتمی بسیاری شناخته شده‌اند. بعنوان مثال [SUP]2-[/SUP]O[SUB]2[/SUB] یون پراکسید ، Cr[SUB]2[/SUB]O[SUB]7[/SUB][SUP]-2[/SUP] یون کرومات ، SO[SUB]3[/SUB][SUP]-[/SUP]2 یون سولفیت و [SUP]3-[/SUP]AsO[SUB]4[/SUB] یون آرسنات است.
یون چند اتمیاین یون ، یونی است که از چند اتم که با یکدگیر پیوند کووالانسی دارند، بوجود می‌آید. کایتونهای چند اتمی معدودند و دو نوع نمونه متداول عبارت اند از :
- [SUP]+[/SUP]NH[SUB]4[/SUB] یون آمونیوم و [SUP]2+[/SUP]Hg[SUB]2[/SUB] یون جیوه (I) یا یون مرکورو.
- یون [SUP]2+[/SUP]Hg[SUB]2[/SUB] یون جیوه I نامیده شده است. زیرا می‌توان آن را متشکل از دو یون [SUP]+[/SUP]Hg (که با یکدیگر پیوند کووالانسی دارند) در نظر گرفت.
- Fe[SUB]2[/SUB]O[SUB]3[/SUB]: آهن (II) اکسید یا فریک اسید.
- PbCO[SUB]3[/SUB]: سرب (II) کربنات یا پلمبوکربنات.
- NH[SUB]4[/SUB])[SUB]2[/SUB]S): آمونیوم سولفید
- Mg(NO[SUB]3[/SUB])[SUB]2[/SUB]: منیزیم نیترات
- Cu(CN)[SUB]2[/SUB]: مس (II) سیانید یا کوپریک سیانید.