آشنايي با قلعه قمچقای
قلعه قمچقای در نزدیکی روستایی به همین نام و روی یکی از کوه‌های بلند منطقه قرار دارد.
روستاي قمچقاي در 45 كيلومتري شمال بيجار در استان كردستان [چهارگوشه ايران: استان کردستان] و در كنار رود قمچقاي واقع شده است. مردم قمچقاي و ديگر روستاهاي اطراف به زبان تركي آذربايجاني تكلم مي‌كنند.
موقعیت جغرافیایی این قلعه از هیبت و عظمت خاصي برخوردار است؛ از یک سو به درهای مشرف است که در قدیم به دره شاهان شهرت داشت و تیغه‌های بلند وهولناک این کوه با پرتگاه‌های بلند، بالا رفتن از آن و رسیدن به دژ را بسیار دشوار می‌کند.
از سوی دیگر اين قلعه، از جنوب غربی، جنوب شرقی و شرق به پرتگاهی دیگر مشرف است.
اين قلعه از سمت شمال که از ارتفاع کم‌تری برخوردار است، بقایای دیواری عریض و محکم از سنگ لاشه با ملات و برج‌های نیم استوانه موجود است. دروازه قلعه نيز در این سمت قرار دارد.
در اين قلعه سفال‌هايی از دوره اسلامی (قرن 6 و 7 قمري) به چشم مي‌خورد. بيرون قلعه و در سمت شمال‌غربی، بقایایی از دیواره‌ها و تراس بندی‌ها دیده می‌شود. این پشته از طریق پلکانی که از سنگ کوه تراشیده شده با اراضی مرتفع شمالی مرتبط بود.
آب انباری که به ارتفاع 40/1 متر در کوه ساخته شده، تونل با 42 پله راهرویی که آن را هم دردل کوه حفر کرده اند، نشانه‌های دیگری از اهمیت ویژه این قلعه است.
سنگ‌های تراش خورده قلعه قمچقای دارای مشخصاتی نیست که بر مبنای آن بتوان زمان ساخت بنای قلعه را به دقت تعیین کرد، با این حال به احتمال قوی می‌توان آن را متعلق به دوره‌های پیش از میلاد مسیح، مثلا دوره مانایی و ماد دانست که تا دوره های ساسانی و اسلامی نیز مورد استفاده بود.
منبع‌های ذخیره آب که توسط تونل پله داری به پایین راه می‌یابد، تا حدودی به آب انباری که در زندان سلیمان وجود دارد شبیه است و نشانه دیگری از قدمت قلعه تا دوره مانایی است
