کتاب دیوانه به تبع نامش ترتیب و توالی خاصی برای خواندن ندارد. داستان های نغز و کوتاه این کتاب همواره تمی رازآلود و عرفان گونه دارد. ? رنج با خویش نبودن جبران خلیل جبران در جای جای کتاب اهمیت تنهایی را به ما یادآور می شود. تنهایی عزیزی را که نه تنها قدرش را نمی دانیم بلکه از آن می گریزیم و همیشه سعی می کنیم در سر یکی از چهار راه های شلوغ زندگی مان قالش بگذاریم. به اجتماعاتی می رویم وخود را در بین آدم هایی که کوچکترین سنخیتی با ما ندارند گم می کنیم تا بلکه آن تنهایی کوچک در آن همهمه و هیاهوی بزرگ گم شود. انگار فراموش کرده ایم همین تنهایی تجلی خالصانه ترین حالات انسانی است. در تنهایی است که راز و نیاز می کنیم و رؤیا می بافیم، کتاب می خوانیم و تفکر خلاقه مان شکوفا می شود. ? هایکوهای لبنانی! گرچه شخصیت جبران در غرب شکل می گیرد، اما آثارش به طرز غریبی با فرهنگ و ادبیات شرق نزدیکی دارد. نکته ای که باعث می شود خواندن آثارش برای خواننده شرقی ملموس تر و شیرین تر شود.این هایکوی ژاپنی را با قطعه «دوست من» جبران مقایسه کنید.
انگار در ادامه هم سروده شده اند. شاعر ژاپنی می گوید: «هر چند بایکدیگر به یک نرده تکیه داده ایم، رنگ کوه ها، اما، یکسان نیست.» و جبران می گوید: «هنگامی که تو می گویی باد به مشرق می وزد، من می گویم آری به مشرق می وزد زیرا نمی خواهم تو بدانی که اندیشه من در بند باد نیست، بلکه در بند دریاست. تو نمی توانی اندیشه های دریایی مرا دریابی و من هم نمی خواهم که تو دریابی. می خواهم در دریا تنها باشم. دوست من، تو دوست من نیستی، ولی من چگونه این را به تو بفهمانم؟ راه من راه تو نیست گرچه با هم راه می رویم، دست در دست.» جبران خلیل جبران، نابغه مشهور لبنانی، موفق ترین نویسنده و هنرمند معاصر عرب، نه تنها از پیشگامان ادبیات نوین عربی است، بلکه در جهان امروز و در ایران نیز بسیار پرآوازه و اثرگذار بوده است. او نقاش و نویسنده ای نوآور، عارف و شاعری مبارز و اندیشمندی ممتاز و معنویت گرا است که توانست با آثار کم حجم، اما نغز و پرمغز خود، ستاره شرق و پیام آور سرزمین پیامبران و سخنگوی وجدان فرهنگی ملت خود باشد.
انگار در ادامه هم سروده شده اند. شاعر ژاپنی می گوید: «هر چند بایکدیگر به یک نرده تکیه داده ایم، رنگ کوه ها، اما، یکسان نیست.» و جبران می گوید: «هنگامی که تو می گویی باد به مشرق می وزد، من می گویم آری به مشرق می وزد زیرا نمی خواهم تو بدانی که اندیشه من در بند باد نیست، بلکه در بند دریاست. تو نمی توانی اندیشه های دریایی مرا دریابی و من هم نمی خواهم که تو دریابی. می خواهم در دریا تنها باشم. دوست من، تو دوست من نیستی، ولی من چگونه این را به تو بفهمانم؟ راه من راه تو نیست گرچه با هم راه می رویم، دست در دست.» جبران خلیل جبران، نابغه مشهور لبنانی، موفق ترین نویسنده و هنرمند معاصر عرب، نه تنها از پیشگامان ادبیات نوین عربی است، بلکه در جهان امروز و در ایران نیز بسیار پرآوازه و اثرگذار بوده است. او نقاش و نویسنده ای نوآور، عارف و شاعری مبارز و اندیشمندی ممتاز و معنویت گرا است که توانست با آثار کم حجم، اما نغز و پرمغز خود، ستاره شرق و پیام آور سرزمین پیامبران و سخنگوی وجدان فرهنگی ملت خود باشد.