فهرست جامع جاذبه های گردشگری سیستان و بلوچستان

[Nicol]

كوه‌هاي مريخي(مینیاتوری)


حدود 40 تا 50 كيلومتر پس از چابهار به سمت بندرگواتر، كوههايي در سمت چپ جاده نمايان مي‌شود كه به كوههاي مينياتوري يا مريخي معروفند. وجود اين كوهها با توجه به منظره كاملا متفاوتي كه در سمت راست جاده و رو به‌سوي دريا وجود دارد، باعث مي‌شود تا يكي از زيباترين جاده‌ها و مناظر طبيعي استان سيستان و بلوچستان به‌وجود آيد كه به دليل عدم معرفي، كمتر مورد بازديد قرار گرفته‌اند. ​

اين كوه‌ها كه از منحصربه‌فردترين كوه‌هاي ايران است، به ثبت و حفاظت محيط زيست نيز در نيامده‌اند تا دست کم به اين وسيله نامشان در فهرست مناظر زيبا و بي‌نظير ايران به‌جا گذاشته شود. ​

​

كوه‌هاي مريخي مناظري از کوه‌هاي کره ماه را براي انسان تداعي مي‌کنند و جنس رسوبي آنها و همچنين فرسايش خاص كوه‌ها موجب ايجاد شيارها و تراش‌هاي زيبايي شده است که گويي نقاشي ماهر آنها را به تصوير کشيده است.

اين کوه‌ها كه چاک چاک هستند و شکل‌هاي نامانوس دارند و فاقد پوشش گياهي هستند و به خاطر غيرعادي بودنشان، در سال‌هاي اخير و در ميان گردشگران، به کوه‌هاي مريخي شهرت يافته‌اند، نمونه‌هاي بدبوم (بدلند) هستند که پديده بوم‌شناختي ويژه‌اي است. ​

​

رنگ تقريبا سفيدرنگ کوه (چيزي ميان طوسي و سفيد) با واريزه‌هاي بسيار در پاي ‌آن، وجود گرما و حرارت و شرجي هوا و رطوبت نسبتا بالا و سوي ديگر آن دريا که به‌اين منظره آغوش گشوده است، مناظري رويايي و تخيلي را در ذهن بيننده پديد مي‌آورد. همين منظره منحصربه‌فرد كه جاده چابهار ـ گواتر آن را به دو نيم تقسيم كرده، باعث شده تا اين جاده به يكي از زيباترين جاده‌هاي ايران تبديل شود. يك‌سو كوه‌هاي مخروطي مريخي با آن رنگ خاكستري خيال‌انگيز و سوي ديگر درياي سبز و ماسه‌هاي اندكي سرخ با درختچه‌هاي بياباني در كرانه آن. ​

​

دشت كه در ميان جاده آبگير مي‌شود، تالاب‌هايي را پدپد مي‌آورد، كه در سوي دريا صورتي است و در سوي كوه خاكستري مايل به سفيد. جايي كه به آن تالاب صورتي مي‌گويند. اين جاده كه با سراشيبي‌ها و سربالايي‌هاي بسيار، نمايان شدن گاه‌به‌گاه دريا در سمت چپ و نظاره منظره از ارتفاع، از جاذبه‌هاي خاص گردشگري در استان سيستان و بلوچستان است.

 

[Nicol]

رشته کوه‌هاي مريخي که فقط در مناطق جنوبي استان سيستان و بلوچستان واقع شده است، توانسته ترسيم‌گر يک جاذبه طبيعي زيبا باشد. اين کوه‌ها در زمان‌هاي گذشته به زيرخروارها خاک مدفون بوده و امروزه با گذشت زمان‏، مشاهده مي‌شوند. در اثر تغييرات جوي و آب و هوايي و باران‌هاي موسمي‏، خاک‌ها از روي آنها به دامنه‌ها ريخته شده و چهره اصلي اين کوه‌ها نمايان شده است.

​

در پهنه بعضي از اين کوه‌ها مشاهده مي‌شود که برخي مواقع ارتفاع آنها تا پنج متر مي‌رسد و در ديگر نقاط اين بيابان‌ها بعضا بلندي آنها تا 100 متر و حتي بيشتر هم ديده مي‌شود. جنس اين پديده از مقاومت خاصي برخوردار است، به‌طوري‌که بالا رفتن از آن به مثال بالا رفتن از صخره است.

شکل‌هاي نامانوس اين پديده‌ها، ناشي از فرسايش سريع در برابر باد و باران است که بر خلاف فرسايش‌هاي آرام و طبيعي، مهلتي براي رويش گياهان باقي نمي‌گذارد و سرزمين را دندانه دندانه و پر از لبه‌ها و چاک‌ها نشان مي‌دهد. همچنين، مقاومت ناهمسان لايه‌هاي زمين، در اين منطقه‌ها گاه سبب شکل‌گيري ستون‌هايي با کلاهک‌هايي بر سر يا کوه‌هايي که گويي با چاقو سر آن‌ها را بريده‌اند، مي‌شود.

​

 

[Nicol]

تالاب ليپار



بعد از روستاي رمين در 15 كيلومتري چابهار، در مسير جاده ساحلي چابهار ـ گواتر، تنگه‌اي صخره‌اي مشرف به دره‌اي سرسبز و زيبا قرار دارد كه از بالاي آن روستاي ليپار در ميان سبزه‌زارها پيداست. در ميان دو كوه كه فاصلة چنداني با هم ندارند، آب‌بندي ايجاد شده كه آبهاي سرگردان اطراف را در خود جمع كرده و به آبگيري به طول 14 كيلومتر تبديل شده است. در اين آبگير انواع بوته‌ها و درخچه‌هاي «گز» و «چش» با چشم‌اندازي زيبا، منطقه‌اي بكر با اكوسيستم خاصي را به وجود آورده است. پرندگاني چون چنگر، فلامينگو، كشيم، حواصيل‌هاي سفيد و خاكستري، طاووسكن، باقرقره، تيهو، جيرفتي، عقاب دشتي، خوتكا و دلينجه زيبايي زايدالوصفي در منطقه به وجود آورده‌اند.

مشاهده يك اردك ناياب در چابهار

چابهار- خبرنگار «ايران» (1385): در سر شماري زمستاني سارحان بررسي تالابها و پرندگان آبزي در حوزه چابهار، براي نخستين بار اردك مرمري زمستاني در تالاب ليپار مشاهده شد. اردك مرمري از گونه هاي مهمي است كه در فهرست پرندگان در خطر انقراض قرار دارد. مهم ترين زيستگاه جهاني اين اردك تالاب شادگان در استان خوزستان است و در ليپار مشاهده نشده بود. در سر شماري حوزه چابهار در ۲۱ سايت، بيش از ۳۷ هزار پرنده در ۳۷ گونه شمارش شد.

 

[Nicol]

جنگل حرا، تيمر:


در ناحيــــه ساحلي خليـــج گواتر به ويژه در خور باهو و در نزديكي محلي كه رودخانه باهــو كلات به درياي عمان مي ريزد، جنگلي بسيار زيبا و قابل توجه از گونه حرا پديدار مي‌گردد. حرا درختــــچه‌اي است كه در مردابهاي نواحي گرم كرانه‌هاي عربــستان، مصـــــر و جنــــــــوب ايــــــران از جمله شهـــــــرستان چابهار مي رويد. از مشخصات حرا اين است كه دانه اش بر روي درخــــت مادر رشد اوليه را طي كرده و سپس نهال جوان حاصل از درخت جدا شده و به مرداب مي افتــــــد برگــهاي حرا با دوام است و ظاهر بيضوي شكل و منتهي به يك خامه باريك مي باشد، قسمت مورد اســـتفاده پوســته شاخه آن مي باشد، در حال حــــاضر اين جنـگل يكي از زيبـــــا ترين منظــــره‌هــــاي مو جود در چابهار و منطقه گواتر مي باشد .


اين مكان زيبا همراه با خور باهو به عنوان بيستمين تالاب بين‌المللي كشور در فهرست كنوانسيون رامسر به ثبت رسيده است؛ هرچند جنگل‌هاي حرا، توده خالص و يكدستي هستند و هيچ‌گونه تنوع گياهي در آنها مشاهده نمي‌شود؛ ولي در مقابل از تنوع جانوري بسيار بالايي برخوردارند و اين تنوع قبل از هر چيز به خاطر موقعيت گذرگاهي يا اكوتوني آنهاست.
اين جنگل‌ها، هديه مشترك خشكي و درياست و حفاظت از آنها در همه جاي دنيا به عنوان زيستگاه‌هاي باارزش و حساس و بويژه از منظر گردشگري مورد تاييد قرار گرفته است. جنگل‌هاي مانگرو، بسيار حاصلخيز بوده و از نظر تنوع زيستي، يكي از كانون‌هاي مهم به شمار مي‌روند. برخي از مهم‌ترين كاركردهاي اين جنگل‌ها عبارتند از حفاظت از آب سنگ‌هاي مرجاني و تامين زيستگاه آبزيان، پرندگان و ديگر جانوران و همچنين اين اكوسيستم را عامل تعيين‌كننده‌اي در پايداري سواحل در مقابل فرسايش امواج سهمگين دريا مي‌دانند.

 

[Nicol]

رودخانه باهو کلات:


یکی از پر آبترین رودخانه‌های استان و عامل اصلی حیات و زندگی در جنوب بلوچستان بحساب مـــــی‌آید. این رودخانه آبهای مناطق وسیعی از صفحات جنوبی شهرستان ایرانشـــهر و شهرستان چابــــــهار را جمع آوری و به دریای عمان سرازیر میکند رودخانه باهوکلات در 90 کیلومتـــری شرق چابـــهـار به خلیج گواتر دریای عمان سرازیر میشود. این رودخانه بویژه به دلیل زیستگاه تمســـاح ایرانــی از نـظرگردشگری اهمیــت فراوانی دارد شرایـط و عوامل زیست محیطی در این رودخانه در مقایســه با سایـراکو سیستمهای آبی از ثبات و پایداری کمتری برخوردار است به طــوری که میتــوان گفــت در اینجــا زیستگاه آبی به نوعی با زیستگاه خاکی در هم آمیخته است. در مورد آبگیر های کم عمق و موقـــت درامتداد سرتاسر رودخانه‌های این منطقه نیز همین مطــالب صادق است در این زیستــگاه ها که گاه تاچندین ماه بدون آب باقی می ماند جانورانی که حیات آنها به آب وابسته است نیز به گونــه‌ای حــیرت انگیز خود را با شرایط محیطی وقف داده اند.

 

[Nicol]

تمساح پوزه كوتاه:


تمساح (كروكو ديل) پوزه كوتاه برجسته ترين موجــود حيات وحش منطقه چابـــهار است كه بطـــور طبيعي در اين منطقه زندگي ميكنند. زيستگاه اصلي اين تمساح كه به نام محلي گانـدو خوانده ميشـــود حدود 380هزار هكتار مســاحت دارد كه بخشـــي از آن در چابــهار و بخــش ديگر آن در شهرســتان ايرانشهر قرار دارد.

بيشتر اين تمساح ها در بركه‌هاي ميان راســك و باهو كلات و باتلاقــهاي دلــگان وكلاني متمركــــز هستند و اين تمســـاح تنـها تمســـاح ايـــران اســت كه داراي ارزش ملي و بيـــن المللي است طول اين جانور تا چهار مترو حدود نيمي از كل بدن آنرا دم قوي اين حيـــوان تشــــــكيل ميگردد. بزرگترين خزنده ايران بازماندهُ خزندگاني است كه حدود 265 ميليون سال پيـــش مي‌زيســــته‌اند و درطول 65 سال گذشته تغييرات اندكي يافته‌اند داراي پوزه‌اي پهن بـــــوده كه طرفيـــن فـــك بالايي 19 دندان و طرفين فك پاييني 15 دندان دارد و در قسمت پشت سر و در ناحيــه گردن دو جفــت صفحـات شاخي بزرگ ديده مي‌شود داراي پاهاي كوتاه بوده و پنج انگشت منتـهي به ناخنـــهاي بلنـــد در پاهـاي جلوئي و چهار انگشت منتهي به ناخنهاي كوتاه تر در پاهاي عقبي ديده مي‌شود، رنگ عمــومي بدنــش زيتوني تا قهوه‌اي بوده و شكمي بدون فلس و به رنگ سفيد متمايل به زرد دارد.


تمساح حيواني بســـيارخجالتي، محتاط و ترسوست و به سختي مي توان آن را مشاهده نمود. در اين حال حيواني باهــــــوش و زيرك است و به محض احساس خطر و با حضور مزاحم در آب فرو رفته و مخفي مي شــود ولي براي تنفس بايد سريعاٌ به سطح آب برگردد. غذايش را عموماٌ ماهيان، پرندگان و پســتانداران تشــكيل مـــي‌دهند و عموما شبها شكار مي كند.

 

[Nicol]

ساختمان قدیمی تلگرافخانه



ساختمان قدیمی تلگرافخانه ،قدیمی ترین بنای مدرن منطقه است.بنای مذکور توسط انگلیسی ها اواخر دوران قاجار در سال 1864 میلادیبرای رونق دریانوردی، تجارت و ایجادارتباط بین هند ،گواتر، جاسک وبندر عباس بنا شد.این بنا ،ساختمانی با نام "بنلگو" با ویژگی های معماری نواحی گرمسیری است که رواق هلالی دور تا دور ساختمان بر آن گواهی می دهند.

بنای تلگرافخانه از معدود بناهایی است که در زمان حکومت قاجار در این بندر ساخته شد.بنایی دوطبقه که الوارهای چوبی کف اتاق ها، راه پله ها وپاگردها را نقش داده و سقف ها با پوششی از تیرهای چوبی استحکام یافته است. وجود سایه بان های شیروانی، سفالی و قوس های هلالی ، این بنا را منحصر به فرد کرده است.این اثر زیبا با شماره 2110 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

 

[Nicol]

قدمگاه خضر



در جنوب غربی چابهار در محلی به نام"سپوزه" از توابع بخش مرکزی واقع است.خواجه خضر ازبزرگان و مردان نیکنام چابهار و مورد احترام بومیان است. از وی مقبره ای بر جای نمانده است زیرا مردم معتقدند وی زنده و حامی دریا،لنج ها و قایقهاست اما دارای قدمگاهی است که پیروانش به زیارت آن می شتابند .

در قدیم مراسم خاصی در این قدمگاه برپا می شد.خیرات کردن خرما و حلوا و یا قربانی کردن گوسفند توسط حاجتمندان به ویژه در این قدمگاه مرسوم است. بسیاری از دریانوردان پس از پایان سفر و رسیدن به ساحل در این قدمگاه شمع روشن می کنند.

 

[Nicol]

گورستان تپه نهادی


گورستان " تپه نهادی" در 5 کیلومتری چابهار واقع در روستای تیس قرار دارد.قدمت قبور این گورستان قبل و بعد از دوران اسلامی را در بر می گیرد.گورستان تپه نهادی نیز در دامنه کوه فیل بند و در جنوب روستا در زمینی با شیب ملایم قرار داشته و البته تعداد قبرهای آن زیاد نیست اما سه مقبره شاخص در کنار هم که دو قبر بزرگ در طرفین و یک قبر کوچک در وسط جلب توجه می کند .جهت آنها شمالی- جنوبی و شیب آن رو به شمال است بنابراین سر مرده ها در جهت جنوبی- شمالی قرار گرفته است.با توجه به اینکه اجساد هر سه قبر به صورت دسته جمعی دفن شده اند احتمال می رود که در حادثه ای از بین رفته باشند.چنین مقابری (به صورت خانوادگی و دسته جمعی) در گورستانهای کارتاژ لبنان نیز دیده می شود.

 

[Nicol]

قلعه گواتر


قلعه گواتر در جنوب شرقی ترین قسمت از خاک ایران و ذر نقطه صفر مرزی (هم مرز با کشور پاکستان) قرار دارد.قلعه گواتر در امتداد جاده ساحلی چابهار- گواتر بر روی تپه ای مربوط به دوران پیش از تاریخ واقع شده است.پرتغالی ها در زمان تسلط بر عمان ، پس از مسطح کردن تپه ،قلعه را ایجاد کرده اند.سفال هایی که از این تپه بدست آمده دارای سبک و نقش های پیش از تاریخ است و اگر این مسأله ثابت شود،نشانه وجود فرهنگ صیادی در هزاره سوم پیش از میلاد در این منطقه خواهد بود.گورستان و چاه آبی باستانی ،ارزش این منطقه را بیش از پیش کرده است.

 

[Nicol]

دره و پرنده

​

لیپار_روستايي زيبا در 15 كيلومتري شهر چابهار. مطمئن باشيد مسير به دليل زيبايي ساحلي بودن جاده پيش از آن كه تصورش را بكنيد، به پايان مي‌رسد.

دره‌اي زيبا با انبوه پرندگان، حسي به آدمي مي‌دهد كه غيرقابل وصف است و با ديدن طبيعت و مشاهده خلقت، انسان ناخودآگاه زبان به تمجيد خالق مي‌گشايد. فاصله نزديك 2 كوه حس غريبي دارد مثل آن كه تو را در آغوش خويش گرفته‌اند؛

اما در ميان اين دو كوه چيزي شبيه به يك سد ايجاد شده كه نقطه غايت آب‌هاي سرگردان است و در آن انواع بوته‌ها، درختچه‌ها، با حيات وحش بي‌نظير و پرندگاني چون چنگر، فلامينگو، انواع حواصيل، باقرقره، تيهو، عقاب دشتي، خوتكا و... ديده مي‌شوند.

 

[Nicol]

گورستان های تاریخی


مقابر جناني گچ:


موقعيت جغرافيايي: شهرستان چابهار ـ بخش مركزي ـ روستاي تيس جناني كچ در دامنه كوه پيـــل بند در جنــوب دره تيس واقع است .(جناني كچ محلي اســت كه بنــــا بر باور مردم محل سكونت جن ها بوده است ) مقــابر جناني كچ در يك ســـرازيري ملايم قرار دارند ايـــن مقابر با مقابر سيراف بوشهر شبيه هستند. با اين تفاوت كه تعداد قبر ها كمتر و جهت آن ها تقــريباُ شمالي جنوبي يا شـمال شرقي جنوب غربي است. در ميان قبر ها چند قبر ايستاده بچشم مي خورد و يك مقبـــره پلكاني با سرپوش صندوقچه اي از سنگ وگچ بصورت نيمه سالم بدون لوحـــــه و تزئـــينات خـــارجي وجود دارد كه به نظر مي رسد از دوران اسلامي ياجديد باشـــد. و تقريبـــاً حدود 200 قبر كــــــهن درمحوطه قديمي آن وجود دارد .


محوطه باستاني دمب كوه:


در حدود 90 كيلومتري شمال خاوري چابهار ـ در بخش دشتياري در فاصــله 5/2 كيلومتـــري روستـــاي بلور مچي در ناحيه باهوكلات قرار گرفته است . در اين محوطه باســـــتاني حدود 4500 تا 5000 تدفين تخميــــن زده مي‌شود كه اين قبــــور به شكل اطاقكهايي به اندازه هاي 1×1 و 2×5/1 و 2×2 متر بنا گرديده‌اند .



گورستان قديمي دشتياري:



موقعيت جغرافيايي: شهرستان چابهار ـ بخش دشتياري قدمت : پيش از تاريخ دوره آهن كا وشگر : اشتين در 1932 ميلادي خصوصيات : قبور شناسايي شده در اين منطقه داراي نوعي سفال خشن قرمز يا خـــــــودي با روكش سفيد هستند كه بعضي از آنها آثاري از قبيل مانده هاي غذا و يا آثار سنگي و فلزي ديگر مشاهده شــــده است و تعداد اين قبور به 3000 قبر مي رسد .

 

[Nicol]

قلعه تيس (قلعه پرتغالى ‏ها)


موقعيت جغرافيايى: بخش مركزى - 5 كيلومترى شمال غربى چابهار - روستاى تيس

قدمت: دوران اسلامى

خصوصيات معمارى:

اين قلعه به ابعاد 54×26 متر ساخته شده است. عرض ساختمان بر پهنه دماغه‏اى كه پانصد متر از آبخوردريا فاصله دارد در قسمت انتهايى دماغه واقع است. در قسمت شمال شرقى درب ورودى اصلى قرار دارد و داراى هشتى وسيعى است . هشتى با سقف بلند و داراى چهار گوشواره خلفى كه در پشت ديوارهاى هشتى واقع شده‏اند، هر كدام از آنها خود يك اطاقى است كه با پى‏هاى قطور ساخته شده‏اند. و داراى ايوانى است كه دو پله يا حدود يك متر از سطح حياط قلعه بلندتر است. در ضلع شمالى شرقى آثار اطاقهايى وجود دارند كه اكنون خراب شده‏اند و هر كدام داراى يك اطاق بزرگتر مشرف به ايوان و ايوان اختصاصى هستند. طرز ساخت بنا (اطاقها و ايوانها) شبيه به كاروانسراى شاه‏عباسى بيستون است كه در زمان شاه سليمان صفوى ساخته شده است.


در سه طرف حياط حجره‏ها و اطاقهايى شبيه حجره‏ها و اطاقهاى ضلع شمالى وجود دارند. در سمت ساحل درياى عمان آثار دو برج بزرگ در طرفين ديده مى‏شود. برج سمت راست كه در جنوب قرار دارد بصورت يك اطاق با يك ايوان و يك شاه‏نشين است كه بر روى هرمى مكعب مستطيل شكل پى‏سازى شده و يك برج يا منار برروى آن قرار گرفته و يك منار به ارتفاع 6/5 متر باقى مانده است.


مصالح بكار رفته در ساخت قلعه، آجر، سنگ و گچ مى‏باشند و آثار تزئينات از آجر و سنگ در اطراف گلدسته‏ها باقى مانده‏اند. اين مناره براى ديده‏بانى بكار مى‏رفته است و چون بر همه خليج دهانه تيس ديد كافى دارد و در ضمن از فاصله زيادى در دريا ديده مى‏شود. سبك ساخت و نوع مصالح بكار رفته مناره و گوشواره سبك سلجوقى مى‏باشد و تعميرات بعدى كه در اطاقها و ايوانها انجام شده بيشتر سبك صفوى و سبك دوران قاجاريه است در وسط و گوشه‏هاى حياط قلعه آثارى از آب انبارها ديده مى‏شود كه از سنگ و ساروج و گچ ساخته شده‏اند. در بيرون ديوار بلند قلعه آثار چاهى وجود دارد كه در سنگ صخره كنده شده است. لبه چاه با استفاده از سنگ و ساروج محكم شده است. در قسمت سقف قلعه چوبهايى بكار رفته است كه احتمالاً از نقاط ديگر به اين محل آورده شده‏اند. تزئينات دور منار و آجر چينى شبيه سبك تزئينات مناره‏هاى دوره سلجوقى مى‏باشند اگرچه از بين رفته‏اند ولى نقش‏هايى به رسم‏الخط عربى و خط كوفى از اثر برجستگيها و گوديها مشخص مى‏شود. اندازه اطاقها معمولاً 3×4 متر يا كمتر است كه در دور يا چهار طرف يك پهنه وسيع واقع شده‏ اند.


در كتاب باستان‏شناسى و تاريخ بلوچستان به نقل از سرتيپ مهدى‏خان مهندس ايرانى آمده است:

«درتيس بسيار قلعه خوبى است و يك سمت بدنه قلعه وصل به درياست، قدرى ناتمامى دارد كه بنّا و عمله در آن مشغول كارند. ديوار بزرگى از سمت دريا كشيده‏اند براى باراندازى و غيره حصن معتبرى است و اصل قلعه نو در روى تپه مرتفعى ساخته شده است».(سنه 1282 ه ش)

 

[Nicol]

 

[Nicol]

قلعه پيروز گت:

موقعيت جغرافيايي: بخش مركزي ـ5كيلومتري شمال غربي چابهار ـ روستاي تيس قدمت: اشكانيان و ساسا نيان اين قلعه بر فراز تپه اي در وسط دره تيس واقع است. ارتفـاع تپه از ارتفاع دو رشتـــه كوه اطراف تپـه بيشتر نيست. بلندي اين محل تقريبا‏ّ 5/1 تا 4 برابر ارتفـــــاعات اطراف در محـــل روستــاي تيس مي باشد. تپه از تخته سنگ هايي از جنس رسوبي و آهكي تشكيل شده است. آثاري از زراعت و آباداني در اطـراف تپـه پيروز گت ديده مي‌شود راه ورود به تپه سخت و پر خطر است. در قسمت پايين تپه و در اطـــراف آن آثاري از ديوارهاي سنگي بزرگ و قلوه سنگ و ساروج با قدمت خيلي زياد ديده مي‌شود. قســـمتهايي از ديوارها كه باقي مانده‌اند ضخامتي 5/2 تا 4 مترو ارتفاع آن در بعضي نقاط به 12 متـر مي رسد. بيــن ديوارهاي اصلي اطراف تپه ديوارهايي با ضخامت كمـــتـر به موازات ديوار اصـــلي ديده ميــشود كه از يكديگر 8 متر فاصله دارند و 200 متر طول دارند. بين دو ديوار آثاري از برجهاي قلعه نمايان است و هر نقطه از تپه براي تاسيسات خاصي مانند كشيـــــك خانه، قراول خانه و حفاظت قلعه اختــصاص داشته است و تنها اثري كه از آن به جا مانده است سنگ و ديوار شكسته، ملاط، ساروج، گچ، خــــرده هاي سفالي و پي هاي بنائي مي باشند. علاوه بر اين ديوارهاي بزرگ وضخيـم قلعه اثـــر خندقــي بـه عـرض3 متر و عمق متفاوت قبل از ديوار اصلي ديده مي‌شود. در اطراف دژ آثاري از آب انبارها نــمايان اســت زيربناي قلعه حدود 800 متر، طول و عرض آن با توجه به وضع طبيعــي زميـن متغيــر اســت و تقريبــاً بيضي شكل مي باشد . آثارهايي از برجها در ضلع شمالي و جنوبي ديده مي‌شود. در قسمت ضلع شمالي دو اطاق كـــوچــــك در اندازه هاي 3×2 متر به منظور ديدباني روي يك گوشواره زمين مانند دو طبقه واقع شده اند. وبلنـــــد ترين قسمت دژ و برج بر روي همين گوشواره است و بر اطراف اشراف دارد. در گوشـــه هـاي شــرقي و غربي در مركز حياط قلعه آثاري از سكو هاي بلند كه از سنگ تراشيده ســـاخته شــده انــد مشــــهود است وقسمت هايي كه باقي مانده‌اند نماينگر محلي براي اجتماع، عبادت يا نشستن اهــل قلعــه در يـك مجلس بودهاست. سنگ هاي بكار رفته در بنا ها غير آهكي هستند كه نقاط ديگري به اينجـا آورده شــده‌اند زيرا جنس خود تپه آهكي و سيليسي مي باشد. اين بنا با توجه به آثار باقي مـــانده مشــابه بنـا هــاي دوره پارتي (اشكاني) است و نام پيروز ساساني به اين احتمال قوت مي بخشد .

 

[Nicol]

قلعه بلوچ گت:

موقعيت جغرافيايي: بخش مركزي ـ 5 كيلو متري شمال غربي ـ روستاي تيس اين قلعه بر بالاي كوهي مرتفع قرار گرفته است آثار ديوار قلعه و يك برج ديد بـــاني از آن بــــر جــاي مانده است بقاياي دو مقبره هرمي شكل برجسته كه با سنگ و ساروج بنا گرديده‌اند و از نــــوع مقـــابـر اسلامي مي باشند ديده مي‌شود. همچنيـن آثاري از حصار و باروي قلعه در پيرامون محوطــــه اصلــــي و اطراف دژ فوقاني نيز باقي است، چندين چاه به منظور تامين آب مورد نياز در صخره حفـــر شده انــد. در روي قلعه آب انبارهايي از سنگ و سا روج و گچ در درون صخره تعبيــه شـده است كـه بــا وســايل وابزاري آب مورد نيـــاز را از پاي قلعه كشيده و به داخل آب انبارهاي بالا رسانيده اند. اين آب انبارهـــا در موقع ضروري آب مورد نياز داخل قلعه را تأمين مي كرده اند. ايــن قلعـــه داراي يــك موقعيـــــت ممتــازي بوده كه آب رساني، ديد كافي به دريا و دور بودن آن از دسترس مهاجمان از خصوصيــــات آن بوده اند.



قلعه انو شيروان سنگان:



موقعيت جغرافيايي: شهرستان چابهار ـ بخش دشتياري ـدهستان باهو كلات ـ 2 كيلو متـــري روســـتاي سنگان قدمت: 300 سال اين قلعه در 2 كيلو متري روستاي سنگان در دهستان باهو كلات بر فــراز كوهــي قــرار گرفتــه اســت ،نوشيروان خان از قوم گيچكي ساكن در گيچ حدود 311 سال پيـــش بـه بـاهــو كلات مـــهاجرت كـرده و قلعه را ساخته است .



قلعه باتل:



موقعيت جغرافيايي: شهرستان چابهار ـ دبستان پلان ـ روستاي گتيگ خصوصيات معماري : اين قلعه بر روي تپه خاكي قرار دارد لايه هاي سنگ عظيمي بر روي تپه نـمـــايــان است كه با فرسايش خاك زد آنها خالي شده است، آثاري از قبيـل فسيـل حيوانــات و صدفـــهاي دريايي در محل ديده مي‌شود كه بيانگر اين است درساليان كهن اين ناحيه جزئي از دريا بوده اســت در قســـمت بالاي كوه باره هايي از ظروف سفالي جلب نظر ميكند، آثاري از برج و بارو ها ديـــده مي شـود كــه بــه مرور زمان به كلي تخريب شده‌اند كه تنها خرابه اي از آن باقي مانده است. در محل آثاري از يك چاه به قـطر يك متـــرو سي سانتيـــمتر و به شكل دايره در دل كوه كنده شده است