نگاهی به عوارض داروهای گیاهی بر پوست
نویسنده :دكتر گيتا فقيهي استاديار بيماريهاي پوست
مقدمه
استفاده از داروهاي گياهي به لحاظ ارزاني، در دسترس بودن و آساني مصرف، در جهان و خصوصاً كشورهاي در حال توسعه رو به افزوني يافته‌اند. همگام با افزايش مصرف و عرضه آنها، عوارض جانبي سوئي خصوصاً در موارد مصرف بي‌رويه و بدون نظارت پزشكان به سراغ بيماران خواهد آمد، بنابراين اين باور و نگرش كه داروي گياهي كاملاً بي‌خطر و بي‌عارضه بوده و بدون نظر پزشك در هر شرايط قابل استفاده مي‌باشد، زير سؤال مي‌رود.
بيماريهاي پوستي از آنجائيكه اغلب به درمان‌هاي طولاني نيازمندند و بيماران را دچار اضطراب و تنش ناشي از قابل رؤيت بودن آنها، مي‌نمايند، بيشتر از ساير بيماري‌ها در معرض مواجهه با گياهان داروئي قرار دارند. رايج‌ترين طرز مصرف گياهان در بيماريهاي پوست، به شكل موضعي (Topical) مي‌باشد و مالش مواد و عصاره گياهي در سطح پوست گاهاً منجر به حساسيت‌هاي تماسي و تحريكات موضعي و حساس شدن در برابر آفتاب و اشعه ماوراي بنفش مي‌گردد.
به عنوان مثال مركبات و آويشن كه داراي مواد روغني به نام Essential Oils هستند مي‌توانند ايجاد اگزماي تماسي آلرژيك در مناطق تحت درمان بويژه صورت، پلك‌ها و اطراف دهان نمايند. صمغ گياه آلوئه‌ورا كه در اگزماها و جراحات سطحي و التهابات پوستي كاربرد درماني داشته، مي‌تواند ايجاد درماتيت تماسي آلرژيك نمايد و در زخم‌هاي عمقي نيز اگر مصرف گردد، التيام آنها را به تأخير مي‌اندازد و مي‌تواند مضر باشد.
در ساقه و برگ برخي از گياهان كه با كودهاي حاوي آرسنيك تغذيه شده‌اند، عنصر آرسنيك تجمع مي‌يابد و مي‌تواند در دراز مدت براي مصرف كنندگان آنها، ايجاد مسموميت و حتي سرطان پوست يا ريه نمايد.
موردي ديگر از عوارض سو جانبي ناشي از گياهان، مصرف مقادير زياد شاه‌بلوط هندي (Horse Chestnut) بدليل دارا بودن موادي كه محرك سيستم ايمني هستند، ايجاد لوپوس مي‌نمايد و يا مصرف افدرا (Ephedra) كه در قرص‌هاي لاغري از آن استفاده مي‌گردد، ايجاد عوارض قلبي و حتي مرگ مي‌نمايد.برخي از گل‌ها و فرآورده‌هاي گياهي خواص هورموني دارند به عنوان مثال جينسنگ (Ginseng) خواص استروژني دارد و در خانم‌ها مي‌تواند اختلالات قاعدگي و حساسيت پستان‌ها و اضطراب روحي ايجاد كند.
اينها اشاراتي مختصر به عوارض عديده ناشي از مصارف بي‌رويه و كنترل نشده پاره‌اي از گياهان داروئي بوده است.
پروتكل پيشنهادي :
داروهاي گياهي حتماً با نسخه پزشك مجرب در اين زمينه ارائه شوند. در زنان باردار، شيرده و اطفال زير 7 سال با نهايت احتياط و دقت تجويز شوند. (بهتر است مصرف نگردد)
فقط گياهاني كه بسته‌بندي بهداشتي و داراي پروانه و مجوز ساخت معتبر هستند در بازار داروئي مورد استفاده قرار گيرند. از مصرف قرص‌ها و شربت‌هايي كه عنوان گياهي داشته ولي فاقد بروشور و كاتالوگ راهنما هستند (و براي مصارفي همچون لاغري، تنظيم اشتها، بارور شدن، زيبائي پوست و محرك قواي جنسي تعبيه و تهيه شده‌اند) جداً خودداري گردد.
هفته نامه سلامت
نویسنده :دكتر گيتا فقيهي استاديار بيماريهاي پوست
مقدمه
استفاده از داروهاي گياهي به لحاظ ارزاني، در دسترس بودن و آساني مصرف، در جهان و خصوصاً كشورهاي در حال توسعه رو به افزوني يافته‌اند. همگام با افزايش مصرف و عرضه آنها، عوارض جانبي سوئي خصوصاً در موارد مصرف بي‌رويه و بدون نظارت پزشكان به سراغ بيماران خواهد آمد، بنابراين اين باور و نگرش كه داروي گياهي كاملاً بي‌خطر و بي‌عارضه بوده و بدون نظر پزشك در هر شرايط قابل استفاده مي‌باشد، زير سؤال مي‌رود.
بيماريهاي پوستي از آنجائيكه اغلب به درمان‌هاي طولاني نيازمندند و بيماران را دچار اضطراب و تنش ناشي از قابل رؤيت بودن آنها، مي‌نمايند، بيشتر از ساير بيماري‌ها در معرض مواجهه با گياهان داروئي قرار دارند. رايج‌ترين طرز مصرف گياهان در بيماريهاي پوست، به شكل موضعي (Topical) مي‌باشد و مالش مواد و عصاره گياهي در سطح پوست گاهاً منجر به حساسيت‌هاي تماسي و تحريكات موضعي و حساس شدن در برابر آفتاب و اشعه ماوراي بنفش مي‌گردد.
به عنوان مثال مركبات و آويشن كه داراي مواد روغني به نام Essential Oils هستند مي‌توانند ايجاد اگزماي تماسي آلرژيك در مناطق تحت درمان بويژه صورت، پلك‌ها و اطراف دهان نمايند. صمغ گياه آلوئه‌ورا كه در اگزماها و جراحات سطحي و التهابات پوستي كاربرد درماني داشته، مي‌تواند ايجاد درماتيت تماسي آلرژيك نمايد و در زخم‌هاي عمقي نيز اگر مصرف گردد، التيام آنها را به تأخير مي‌اندازد و مي‌تواند مضر باشد.
در ساقه و برگ برخي از گياهان كه با كودهاي حاوي آرسنيك تغذيه شده‌اند، عنصر آرسنيك تجمع مي‌يابد و مي‌تواند در دراز مدت براي مصرف كنندگان آنها، ايجاد مسموميت و حتي سرطان پوست يا ريه نمايد.
موردي ديگر از عوارض سو جانبي ناشي از گياهان، مصرف مقادير زياد شاه‌بلوط هندي (Horse Chestnut) بدليل دارا بودن موادي كه محرك سيستم ايمني هستند، ايجاد لوپوس مي‌نمايد و يا مصرف افدرا (Ephedra) كه در قرص‌هاي لاغري از آن استفاده مي‌گردد، ايجاد عوارض قلبي و حتي مرگ مي‌نمايد.برخي از گل‌ها و فرآورده‌هاي گياهي خواص هورموني دارند به عنوان مثال جينسنگ (Ginseng) خواص استروژني دارد و در خانم‌ها مي‌تواند اختلالات قاعدگي و حساسيت پستان‌ها و اضطراب روحي ايجاد كند.
اينها اشاراتي مختصر به عوارض عديده ناشي از مصارف بي‌رويه و كنترل نشده پاره‌اي از گياهان داروئي بوده است.
پروتكل پيشنهادي :
داروهاي گياهي حتماً با نسخه پزشك مجرب در اين زمينه ارائه شوند. در زنان باردار، شيرده و اطفال زير 7 سال با نهايت احتياط و دقت تجويز شوند. (بهتر است مصرف نگردد)
فقط گياهاني كه بسته‌بندي بهداشتي و داراي پروانه و مجوز ساخت معتبر هستند در بازار داروئي مورد استفاده قرار گيرند. از مصرف قرص‌ها و شربت‌هايي كه عنوان گياهي داشته ولي فاقد بروشور و كاتالوگ راهنما هستند (و براي مصارفي همچون لاغري، تنظيم اشتها، بارور شدن، زيبائي پوست و محرك قواي جنسي تعبيه و تهيه شده‌اند) جداً خودداري گردد.
هفته نامه سلامت