منطقه محل زندگی
گکوهای افعی (Viper Gecko) که به نام «گکوی دم هویجی (Carrot Tailed Gecko) نیز شناخته میشوند، (که نباید آن را با گکوهای پلنگی دم هویجی اشتباه بگیرید) حیواناتی کوچک و زمینی هستند که در کشور پاکستان زندگی میکنند. بیشتر آنها در اندازه ۷٫۵ تا ۱۰ سانتی متری به بلوغ جنسی میرسند. در طبیعت میتوان آنها را اغلب زیر صخره ها یا در درز و شکاف ها پیدا کرد. رنگ آنها به طور کلی قهوه ای تیره با ترکیب خاکستری و نوارهای روشن است. معمولا میتوان این گکوها را با خال های خاکستری رنگ مشاهده کرد.
دما – رطوبت
دمای قسمت گرم محفظه محل زندگی گکوی افعی باید در محدوده ۲۹ تا ۳۵ درجه سانتیگراد باشد. دما در طول شب باید پایین تر و در حدود ۲۴ درجه سانتیگراد باشد. همانند تمامی انواع دیگر خزندگان، برای گکوهای افعی نیز باید یک طیف کامل گرمایی فراهم کنید. صرف نظر از نوع سیستمی که برای گرمادهی انتخاب میکنید (پد حرارتی، لامپ، نور گرمایشی، بخاری سرامیکی و …) باید حتما دستگاه گرمایشی خود را به یک ترموستات متصل کرده و از میزان دمای آن نیز به طور دقیق مطلع باشید! ضمنا هرگز از صخره های گرمایی (Heat Rock) استفاده نکنید. همانند تمام گونه های بیابانی، این گکوها نیز نیاز به رطوبت خاصی ندارند.
نوردهی
گکوهای افعی نیازی به قرار گرفتن در معرض نور UV ندارند. البته آنها همانند هر خزنده دیگری نیاز به شبیه سازی شبانه روزی مناسبی دارند. در فصل تابستان باید این چرخه را به شکل ۱۴ ساعت روشنایی و ۱۰ ساعت خاموشی درآورید. با نزدیک شدن به فصل زمستان باید این چرخه را تغییر داده و به شکل ۱۰ ساعت روشنایی در کنار ۱۴ ساعت خاموشی در نظر بگیرید. برای اینکه این تغییر به شکل تدریجی صورت گیرد میتوانید به مدت دو هفته (دو هفته ابتدایی این تغییر) ۱۳ ساعت روشنایی و ۱۱ ساعت خاموشی در محفظه برقرار کنید و همین روند را تا زمانی که به ۱۰ ساعت روشنایی برسید ادامه دهید. در سمت مقابل زمانی که فصل بهار نزدیک میشود باید به همین شکل به تدریج از طول شب کاسته و به طول روز بیافزایید.
خانه سازی
گکوی افعی نیاز به فضایی زیادی به عنوان محل سکونت ندارد. (البته فضای بزرگتر و طبیعی تر مسلما محیط بهتری را برای آنان فراهم میسازد، زیرا آنان در طبیعت، عادت به محصور کردن خود در محیط های کوچک ۱۰ گالنی را ندارند.) با توجه به اندازه ای که این گکوها دارند میتوانید یک گکوی افعی را حتی در یک جعبه کفش با حجم ۱۰ گالن قرار داده و برای آن درپوش مشبکی قرار دهید.
این گکوها را میتوانید به صورت جفت (نر و ماده) و یا یک نر به همراه چند ماده نگهداری کنید. هرگز دو گکوی نر را در کنار یکدیگر قرار ندهید.
فراهم کردن مخفیگاه وسیع برای این گکوها الزامی است. چنین محلی باید در هر دو سمت محفظه (قسمت گرم و قسمت خنک) تعبیه شود. (در صورتی که به درستی طیف گرمایی را ایجاد کرده اید با این کار به گکوی خود اجازه میدهید که دمای بدن خود را با قرارگرفتن در قسمت مورد نظر، تعدیل کند.) این مخفیگاه میتواند یک نیمه گلدان سفالی، نیمه ای از تنه درخت و یا مخفیگاه های تجاری قابل خرید باشد. پایه گلدان نیز میتوانید محل مناسبی برای پنهان شدن گکوها فراهم آورد.
به منظور قرار دادن یک محل برای صعود و بازی کردن گکو، میتوانید از گلدان های نسبتا بلند و یا سنگ های صخره ای در اطرفا محفظه استفاده کنید. اگر از صخره های بزرگ استفاده میکنید حتما از ایمنی آنها اطمینان حاصل کنید و مطمئن شوید که امکان سقوط آنها بر روی گکو وجود نخواهد داشت.
اگر یک گکوی ماده باردار دارید، باید حتما یک جعبه کوچک حاوی ماسه مرطوب را در اختیار او بگذارید.
بستر
برای بسترسازی گکوهای افعی میتوانید از حوله های کاغذی، شن های مخصوص بازی و یا فیبر و الیاف نارگیل استفاده کنید. البته احتمال داخل شدن شن به درون چشم گکو وجود دارد و همینطور امکان دارد که لایه های حوله کاغذی (دستمال کاغذی) باعث ایجاد انسداد در سیستم گوارش شود.
رژیم غذایی
گکوهای افعی کاملا حشره خوار هستند. جیرجیرک (Crickets)، کرم روغنی (Waxworms)، کرم خوراکی (Mealworms)، سوسک های کوچک (Beetles) و مگس سرکه (Fruit Flies) میتواند پاسخگوی اشتهای خوب آنها باشد. غذای اصلی آنها جیرجیرک است که باید هر ۳ الی ۴ روز برای گکوهای بالغ و هر ۱ تا ۲ روز یک بار، برای بچه گکوها، به پودر مکمل کلسیم و ویتامین آغشته شود. به یاد داشته باشید که مصرف بیش از اندازه مکمل ها برای هر خزنده ای منجر به بیماری هایی نظیر «هایپرکالسمیا» (hypercalcemia) و «ویتامینوسیس» (hypercalcemia) خواهد شد. همانند بسیاری از سوسمارهای دیگر، طعمه هایی که در اختیار این گکوها نیز قرار میدهید نباید از فاصله بین دو چشم آنها بیشتر باشد.
میتوانید همواره یک ظرف اضافی محتوی کلسیم در اختیار گکوی خود قرار دهید. این مکمل میتواند یکی از مکمل های کلسیمی با کیفیت بالا (قابل خرید در فروشگاه های خزندگان) باشد.
تعیین جنسیت
تعیین جنسیت گکوهای افعی بسیار ساده تر از چیزی است که گمان میکنید. گکوهای نر دارای «برآمدگی نرینگی» (hemipenal bulges) در ابتدای دم خود هستند که تشخیص آنها را از جنس ماده، بسیار ساده میکند. شما میتوانید گکوهای خود را در سن ۳ الی ۴ ماهگی به سادگی تعیین جنسیت کنید. هرچه که سن گکوی شما بالاتر باشد تعیین جنسیت او برای شما ساده تر خواهد بود.
تکثیر و تولید مثل
گکوهای افعی در سن ۱۰ الی ۱۲ ماهگی به بلوغ جنسی میرسند. نرها غالبا سریع تر از ماده ها بالغ میشوند و میتوانند در ۷ ماهگی تولید مثل کنند. پس از جفتگیری موفقیت آمیز، گکوی ماده دو جفت تخم که هرکدام از آنها به اندازه یک نخود فرنگی هستند را در محل تخمگذاری مرطوبی که شما فراهم کرده اید میگذارد. این روند میتواند هر ۲ الی ۴ هفته یک بار به مدت ۸ ماه ادامه پیدا کند.
این تخم ها را باید در دستگاه جوجه کشی با حرارت بین ۲۸ الی ۳۰ درجه سانتیگراد با رطوبت ۵۰ الی ۶۰ % به مدت ۴۰ تا ۵۵ روز قرار دهید.
بچه گکوها را باید در جعبه حمل کفش که زیر آن را دستمال کاغذی قرار داده اید در گروه های چندتایی نگهداری کنید. درون این جعبه باید یک ظرف آب کوچک و چند محل برای پنهان شدن وجود داشته باشد. یک سمت محفظه هم باید اندکی مرطوب شود تا رطوبت لازم در محفظه به وجود آید. این گکوهای کوچک باید از بچه جیرجیرک (pin head crickets) یا کرم میوه (fruit flies) تغذیه کنند.
بچه گکوها در این مقطع بسیار ظریف و شکننده هستند و باید تحت شرایط امن و با احتیاط زیادی نگهداری شوند.
مترجم : محمد مسعود کشوری
منبع herpcenter.com :
گکوهای افعی (Viper Gecko) که به نام «گکوی دم هویجی (Carrot Tailed Gecko) نیز شناخته میشوند، (که نباید آن را با گکوهای پلنگی دم هویجی اشتباه بگیرید) حیواناتی کوچک و زمینی هستند که در کشور پاکستان زندگی میکنند. بیشتر آنها در اندازه ۷٫۵ تا ۱۰ سانتی متری به بلوغ جنسی میرسند. در طبیعت میتوان آنها را اغلب زیر صخره ها یا در درز و شکاف ها پیدا کرد. رنگ آنها به طور کلی قهوه ای تیره با ترکیب خاکستری و نوارهای روشن است. معمولا میتوان این گکوها را با خال های خاکستری رنگ مشاهده کرد.
دما – رطوبت
دمای قسمت گرم محفظه محل زندگی گکوی افعی باید در محدوده ۲۹ تا ۳۵ درجه سانتیگراد باشد. دما در طول شب باید پایین تر و در حدود ۲۴ درجه سانتیگراد باشد. همانند تمامی انواع دیگر خزندگان، برای گکوهای افعی نیز باید یک طیف کامل گرمایی فراهم کنید. صرف نظر از نوع سیستمی که برای گرمادهی انتخاب میکنید (پد حرارتی، لامپ، نور گرمایشی، بخاری سرامیکی و …) باید حتما دستگاه گرمایشی خود را به یک ترموستات متصل کرده و از میزان دمای آن نیز به طور دقیق مطلع باشید! ضمنا هرگز از صخره های گرمایی (Heat Rock) استفاده نکنید. همانند تمام گونه های بیابانی، این گکوها نیز نیاز به رطوبت خاصی ندارند.
نوردهی
گکوهای افعی نیازی به قرار گرفتن در معرض نور UV ندارند. البته آنها همانند هر خزنده دیگری نیاز به شبیه سازی شبانه روزی مناسبی دارند. در فصل تابستان باید این چرخه را به شکل ۱۴ ساعت روشنایی و ۱۰ ساعت خاموشی درآورید. با نزدیک شدن به فصل زمستان باید این چرخه را تغییر داده و به شکل ۱۰ ساعت روشنایی در کنار ۱۴ ساعت خاموشی در نظر بگیرید. برای اینکه این تغییر به شکل تدریجی صورت گیرد میتوانید به مدت دو هفته (دو هفته ابتدایی این تغییر) ۱۳ ساعت روشنایی و ۱۱ ساعت خاموشی در محفظه برقرار کنید و همین روند را تا زمانی که به ۱۰ ساعت روشنایی برسید ادامه دهید. در سمت مقابل زمانی که فصل بهار نزدیک میشود باید به همین شکل به تدریج از طول شب کاسته و به طول روز بیافزایید.
خانه سازی
گکوی افعی نیاز به فضایی زیادی به عنوان محل سکونت ندارد. (البته فضای بزرگتر و طبیعی تر مسلما محیط بهتری را برای آنان فراهم میسازد، زیرا آنان در طبیعت، عادت به محصور کردن خود در محیط های کوچک ۱۰ گالنی را ندارند.) با توجه به اندازه ای که این گکوها دارند میتوانید یک گکوی افعی را حتی در یک جعبه کفش با حجم ۱۰ گالن قرار داده و برای آن درپوش مشبکی قرار دهید.
این گکوها را میتوانید به صورت جفت (نر و ماده) و یا یک نر به همراه چند ماده نگهداری کنید. هرگز دو گکوی نر را در کنار یکدیگر قرار ندهید.
فراهم کردن مخفیگاه وسیع برای این گکوها الزامی است. چنین محلی باید در هر دو سمت محفظه (قسمت گرم و قسمت خنک) تعبیه شود. (در صورتی که به درستی طیف گرمایی را ایجاد کرده اید با این کار به گکوی خود اجازه میدهید که دمای بدن خود را با قرارگرفتن در قسمت مورد نظر، تعدیل کند.) این مخفیگاه میتواند یک نیمه گلدان سفالی، نیمه ای از تنه درخت و یا مخفیگاه های تجاری قابل خرید باشد. پایه گلدان نیز میتوانید محل مناسبی برای پنهان شدن گکوها فراهم آورد.
به منظور قرار دادن یک محل برای صعود و بازی کردن گکو، میتوانید از گلدان های نسبتا بلند و یا سنگ های صخره ای در اطرفا محفظه استفاده کنید. اگر از صخره های بزرگ استفاده میکنید حتما از ایمنی آنها اطمینان حاصل کنید و مطمئن شوید که امکان سقوط آنها بر روی گکو وجود نخواهد داشت.
اگر یک گکوی ماده باردار دارید، باید حتما یک جعبه کوچک حاوی ماسه مرطوب را در اختیار او بگذارید.
بستر
برای بسترسازی گکوهای افعی میتوانید از حوله های کاغذی، شن های مخصوص بازی و یا فیبر و الیاف نارگیل استفاده کنید. البته احتمال داخل شدن شن به درون چشم گکو وجود دارد و همینطور امکان دارد که لایه های حوله کاغذی (دستمال کاغذی) باعث ایجاد انسداد در سیستم گوارش شود.
رژیم غذایی
گکوهای افعی کاملا حشره خوار هستند. جیرجیرک (Crickets)، کرم روغنی (Waxworms)، کرم خوراکی (Mealworms)، سوسک های کوچک (Beetles) و مگس سرکه (Fruit Flies) میتواند پاسخگوی اشتهای خوب آنها باشد. غذای اصلی آنها جیرجیرک است که باید هر ۳ الی ۴ روز برای گکوهای بالغ و هر ۱ تا ۲ روز یک بار، برای بچه گکوها، به پودر مکمل کلسیم و ویتامین آغشته شود. به یاد داشته باشید که مصرف بیش از اندازه مکمل ها برای هر خزنده ای منجر به بیماری هایی نظیر «هایپرکالسمیا» (hypercalcemia) و «ویتامینوسیس» (hypercalcemia) خواهد شد. همانند بسیاری از سوسمارهای دیگر، طعمه هایی که در اختیار این گکوها نیز قرار میدهید نباید از فاصله بین دو چشم آنها بیشتر باشد.
میتوانید همواره یک ظرف اضافی محتوی کلسیم در اختیار گکوی خود قرار دهید. این مکمل میتواند یکی از مکمل های کلسیمی با کیفیت بالا (قابل خرید در فروشگاه های خزندگان) باشد.
تعیین جنسیت
تعیین جنسیت گکوهای افعی بسیار ساده تر از چیزی است که گمان میکنید. گکوهای نر دارای «برآمدگی نرینگی» (hemipenal bulges) در ابتدای دم خود هستند که تشخیص آنها را از جنس ماده، بسیار ساده میکند. شما میتوانید گکوهای خود را در سن ۳ الی ۴ ماهگی به سادگی تعیین جنسیت کنید. هرچه که سن گکوی شما بالاتر باشد تعیین جنسیت او برای شما ساده تر خواهد بود.
تکثیر و تولید مثل
گکوهای افعی در سن ۱۰ الی ۱۲ ماهگی به بلوغ جنسی میرسند. نرها غالبا سریع تر از ماده ها بالغ میشوند و میتوانند در ۷ ماهگی تولید مثل کنند. پس از جفتگیری موفقیت آمیز، گکوی ماده دو جفت تخم که هرکدام از آنها به اندازه یک نخود فرنگی هستند را در محل تخمگذاری مرطوبی که شما فراهم کرده اید میگذارد. این روند میتواند هر ۲ الی ۴ هفته یک بار به مدت ۸ ماه ادامه پیدا کند.
این تخم ها را باید در دستگاه جوجه کشی با حرارت بین ۲۸ الی ۳۰ درجه سانتیگراد با رطوبت ۵۰ الی ۶۰ % به مدت ۴۰ تا ۵۵ روز قرار دهید.
بچه گکوها را باید در جعبه حمل کفش که زیر آن را دستمال کاغذی قرار داده اید در گروه های چندتایی نگهداری کنید. درون این جعبه باید یک ظرف آب کوچک و چند محل برای پنهان شدن وجود داشته باشد. یک سمت محفظه هم باید اندکی مرطوب شود تا رطوبت لازم در محفظه به وجود آید. این گکوهای کوچک باید از بچه جیرجیرک (pin head crickets) یا کرم میوه (fruit flies) تغذیه کنند.
بچه گکوها در این مقطع بسیار ظریف و شکننده هستند و باید تحت شرایط امن و با احتیاط زیادی نگهداری شوند.
مترجم : محمد مسعود کشوری
منبع herpcenter.com :