غزلیات وحشی بافقی

[Maryam]

چشم او قصد عقل و دین دارد

لشکر فتنه در کمین دارد


عالمی را کند مسخر خویش

هر که او لشکری چنین دارد


مست و خنجر به دست می‌آید

آه با عاشقان چه کین دارد


هیچکس را به جان مضایقه نیست

اگر آن شوخ قصد این دارد


ساعد او مباد رنجه شود

داغ بر دست نازنین دارد


هر کرا هست تحفه‌ای در دست

پیش جانان در آستین دارد


نیم جانی‌ست تحفهٔ وحشی

چه کند بی‌نوا همین دارد

 

[Maryam]

جانان نظری کو ز وفا داشت ندارد

لطفی که از این پیش به ما داشت ندارد


رحمی که به این غمزده‌اتش بود نماندس

لطفی که به این بی سرو پا داشت ندارد


آن پادشه حسن ندانم چه خطا دید

کان لطف که نسبت به گدا داشت ندارد


گر یار خبردار شود از غم عاشق

جوری که به این قوم روا داشت ندارد


وحشی اگر از دیده رود خون عجبی نیست

کان گوشهٔ چشمی که به ما داشت ندارد

 

[Maryam]

کار خوبی نه بگفت دگران باید کرد

هر چه فرمان بدهد حسن چنان باید کرد


تیغ تیز و دل بی‌رحم چرا داده خدا

جوی خون بر در بیداد روان باید کرد


گاه باشد که مروت ندهد رخصت جور

چون بود مصلحت ناز همان باید کرد


سنت ملت خوبیست که با صاحب عشق

دوستی از دل و خصمی به زبان باید کرد


گو زبان درد سر عاشق و معشوق مده

چیست پوشیده از ایشان که چنان باید کرد


وحشی آزار حریفان کند از کم ظرفی

دفع بدمستیش از رطل گران باید کرد

 

[Maryam]

خوش آن نیاز که رفع حیا تواند کرد

نگاه را به نگاه آشنا تواند کرد


خوش آن نگاه که در آشنایی اول

شروع در سخن مدعا تواند کرد


خوش آن غرور که وام دو سد جواب سلام

به یک کرشمهٔ ابرو ادا تواند کرد


خوش آن ادا که هزاران هزار وعده ناز

به نیم جنبش مژگان روا تواند کرد


خوش آن فریب که در عین تیغ راندنها

علاج دعوی سد خونبها تواند کرد


خوش است طرز اداهای خاص با وحشی

خوش آن که پیروی طرز ما تواند کرد

 

[Maryam]

کی دیدمش که قصد دل زار من نکرد

ننشست با رقیبی و آزار من نکرد


یک شمه کار در فن ناز و کرشمه نیست

کز یک نگاه چشم تو در کار من نکرد


گفتم مرنج و گوش کن از من حکایتی

رنجش نمود و گوش به گفتار من نکرد


خندان نشست و شمع شبستان غیر شد

رحمی به گریه‌های شب تار من نکرد


وحشی نماند هیچ سیاست که هجر یار

با جان خسته و دل افکار من نکرد

 

[Maryam]

چه گویمت که چه با جانم اشتیاق نکرد

چه کارها که به فرمودهٔ فراق نکرد


زمانه وصل ترا سد سبب مهیا ساخت

ولی چه سود که اقبالم اتفاق نکرد


هزار نقش وفاقم نمود ظاهر بخت

ولیک باطن خود ساده از نفاق نکرد


کلید دار عنایت وسیله‌ها انگیخت

ولیک بخت بدم با تو هم وثاق نکرد


چه ذوق از اینهمه تنگ شکر، که بخت گشود

چو دفع تلخی هجر تو از مذاق نکرد


شد از فراق به یک ذره صبر راضی و نیست

کسی که طاقت او را غم تو طاق نکرد


مذاق وحشی و این درد و غم که ساقی وقت

نصیب ساغر ما بادهٔ رواق نکرد

 

[rahnama]

انتخابی از انتخاب بسیار خوب مریم :گل:

گفتم مرنج و گوش کن از من حکایتی
رنجش نمود و گوش به گفتار من نکرد

 

[Maryam]

دگر آن شبست امشب که ز پی سحر ندارد

من و باز آن دعاها که یکی اثر ندارد


من و زخم تیز دستی که زد آنچنان به تیغم

که سرم فتاده برخاک و تنم خبر ندارد


همه زهر خورده پیکان خورم و رطب شمارم

چه کنم که نخل حرما به از این ثمر ندارد


ز لبی چنان که بارد شکرش ز شکرستان

همه زهر دارد اما چه کند شکر ندارد


به هوای باغ مرغان همه بالها گشاده

به شکنج دام مرغی چه کند که پر ندارد


بکش و بسوز و بگذر منگر به این که عاشق

بجز این که مهر ورزد گنهی دگر ندارد


می وصل نیست وحشی به خمار هجر خو کن

که شراب ناامیدی غم درد سر ندارد

 

[Maryam]

تاب رخ او مهر جهانتاب ندارد

جز زلف کسی پیش رخش تاب ندارد


خواب آورد افسانه و افسانهٔ عاشق

هر کس که کند گوش دگر خواب ندارد


پهلوی من و تکیهٔ خاکستر گلخن

دیوانه سر بستر سنجاب ندارد


سیل مژه ترسم که تن از پای در آرد

کاین سست بنا طاقت سیلاب ندارد


گر سجده کند پیش تو چندان عجبی نیست

وحشی که جز ابروی تو محراب ندارد

 

[Maryam]

هر چند ناز کردی ، نیازم زیاده شد

دردم فزود و سوز و گدازم زیاده شد


هر چند بیش کشت به ناز و کرشمه‌ام

رغبت به آن کرشمه و نازم زیاده شد


باز آمدی و شعلهٔ شوقم به جان زدی

کم گشته بود سوز تو بازم زیاده شد


درد تو کم نشد ز سفر بلکه سد الم

از رنج راه دور و درازم زیاده شد


وحشی به فکر چشم غزالی به هر غزل

انگیز طبع سحر طرازم زیاده شد

 

[Maryam]

هلاکم ساز گر بر خاطرت باری ز من باشد

که باشم من که بار خاطر یاری ز من باشد


گذاریدم همانجایی که میرم بر مداریدم

نمی‌خواهم که بر دوش کسی باری ز من باشد


حلالی خواستم از جمله یاران قاتل من کو

که خواهم عذر او گر گاهش آزاری ز من باشد


ز اشک ناامیدی برد مژگان آب و می‌ترسم

که ناگه بر سر راه کسی خاری ز من باشد


به کویش گر ندارم صوت عشرت غم مخور وحشی

مرا این بس که آنجا نالهٔ زاری ز من باشد

 

[Maryam]

مهرم ز حرمان شد فزون شوقی ز حسرت کم نشد

هر چند حسرت بیش شد شوق و محبت کم نشد


تخم امید ما از و نارسته ماند از بی‌نمی

اما به کشت دیگران باران رحمت کم نشد


خوش بخت تو ای مدعی کاینجا که من خوارم چنین

با یک جهان بی‌حرمتی هیچت ز حرمت کم نشد


عمری زدم لاف سگی اما چه حاصل چون مرا

با اینهمه حق وفا خواری و ذلت کم نشد


وحشی از و بر خاطرم پیوسته بود این گرد غم

ز آیینهٔ من هیچگه گرد کدورت کم نشد

 

[Maryam]

اینست کزو رخنه به کاشانهٔ من شد

تاراجگر خانهٔ ویرانه من شد


اینست که می‌ریخت به پیمانهٔ اغیار

خون ریخت چو دور من و پیمانهٔ من شد


اینست که چشم تر من ابر بلا ساخت

سیل آمد و بنیاد کن خانهٔ من شد


اینست که چون دید پریشانی من ، گفت :

وحشی مگر اینست که دیوانهٔ من شد

 

[Maryam]

خوش آن کو غنچه سان با گلعذاری همنشین باشد

صراحی در بغل جام میش در آستین باشد


ز دستت هر چه می‌آمد به ارباب وفا کردی

نکردی هیچ تقصیری وفاداری همین باشد


رقیبا می‌دهی بیمم که دارد قصد خون ریزیت

ازین بهتر چه خواهد بود یا رب اینچنین باشد


کجا گفتن توان شرح غم محمل نشین خود

اگر همچون جرس ما را زبان آهنین باشد


به هر ویرانه کانجا وحشی دیوانه جا گیرد

ز هر سو دامنی پرسنگ طفلی در کمین باشد

 

[Maryam]

گل چیست اگر دل ز غم آزاد نباشد

از گل چه گشاید چو دلی شاد نباشد


خواهم که ز بیداد تو فریاد برآرم

چندان که دگر طاقت فریاد نباشد


شهری که در او همچو تو بیدادگری هست

بیدادکشان را طمع داد نباشد


پروانه که و ، محرمی خلوت فانوس

چون در حرم شمع ره باد نباشد


سنگی به ره توسن شیرین نتوان یافت

کاتش به دلش از غم فرهاد نباشد


وحشی چه کنی ناله که معمور نشد دل

بگذار که این غمکده آباد نباشد

 

[rahnama]

انتخابی دیگر از انتخاب خوب مریم :گل:
گل چیست اگر دل ز غم آزاد نباشد
از گل چه گشاید چو دلی شاد نباشد

 

[Maryam]

به راز عشق زبان در میان نمی‌باشد

زبان ببند که آنجا بیان نمی‌باشد


میان عاشق و معشوق یک کرشمه بس است

بیان حال به کام و زبان نمی‌باشد


دل رمیدهٔ من زخم دار صید گهیست

که زخم صید به تیر و کمان نمی‌باشد


از آن روایی بازار کم عیارانست

که در میان محک امتحان نمی‌باشد


اگر به من نشوی مهربان درین غرضیست

کسی به خلق تو نامهربان نمی‌باشد


به عالمی که منم منتهای غصه مپرس

که قطع مدت و طی زمان نمی‌باشد


زبان به کام مکش وحشی از فسانهٔ عشق

بگو که خوشتر ازین داستان نمی‌باشد

 

[Maryam]

دوشم از آغاز شب جا ، بر در جانانه بود

تا به روزم چشم بر بام و در آن خانه بود


دی که میمد ز جولانگاه شوخی مست ناز

نرگسش بر گوشهٔ دستار خوش ترکانه بود


بهر آن نا آشنا می‌رم که فرد از همرهان

آنچنان می‌شد که گویا از همه بیگانه بود


آن نصیحتها که می‌کردیم اهل عشق را

این زمان معلوم ما شد کان همه افسانه بود


قرب تا حاصل نشد دودم ز خرمن برنخاست

اتحاد شمع برق خرمن پروانه بود


سوختن با آتش است و عشق با دیوانگی

عشق بر هر دل که زد آتش چو من دیوانه بود


وحشی از خون خوردن شب دوش نتوانست خاست

کاین می مرد افکن امشب تا لب پیمانه بود

 

[Maryam]

امروز ناز را به نیازم نظر نبود

زان شیوه‌های خاص یکی جلوه‌گر نبود


چشم از غرور اگر چه نمی‌گشت ملتفت

عجز نگاه حسرت من بی اثر نبود


بس شیوه‌های ناز که در پرده داشت حسن

اما تبسمی که شود پرده در نبود


آن خنده‌ها که غنچهٔ سیراب می‌نهفت

بیرون ز زیر پردهٔ گلبرگ تر نبود


من کشته کرشمه مژگان که بر جگر

خنجر زد آنچنان که نگه را خبر نبود


دل را که نومقید زندان حسرت است

جز عرض عشق هیچ گناه دگر نبود


وحشی نگفتمت که غرور آورد نیاز

این سرکشی و ناز چرا بیشتر نبود

 

[Maryam]

چو شمع شب همه شب سوز و گریه زانم بود

که سرگذشت فراق تو بر زبانم بود


شد آتش جگرم پیش مردمان روشن

ز خون گرم که در چشم خونفشانم بود


به التفات تو دارم امیدواریها

ولی ز خوی تو ایمن نمی‌توانم بود


ستم گذشته ز اندازه ورنه کی با تو

کدام روز دگر اینقدر فغانم بود


زبان خامهٔ من سوخت زین غزل وحشی

مگر زبانه‌ای از آتش نهانم بود